Յակոբ Յարութիւնեան

Յակոբ Պօղոս Յարութիւնեան (Արտենեան, 11 Դեկտեմբեր 1888(1888-12-11), Խաստուր - 1943), հայ փիլիսոփայ, երաժշտագէտ, մանկավարժ, գրականագէտ, լեզուաբան: Փիլիսոփայական գիտութիւններու մասնագէտ (1919):

Յակոբ Յարութիւնեան
Ծնած է	11 Դեկտեմբեր 1888(1888-12-11)
Ծննդավայր	Խաստուր
Մահացած է	1943
Ուսումնավայր	Գէորգեան Հոգեւոր Ճեմարան Համպոլտթ Համալսարան Լայփցիկի Համալսարան Զիւրիխի Համալսարան
Մասնագիտութիւն	փիլիսոփայ, երաժշտագէտ, մանկավարժ, գրականագէտ, լեզուաբան
Աշխատավայր	Երեւանի Պետական Համալսարան Խ. Աբովեանի Անուան Մանկավարժական Համալսարան ԱրմՖԱՆ?

Կենսագրութիւն

Յակոբ Յարութիւնեան, ծնած է 1888-ին Ալաշկերտի գաւառի Խաստուր գիւղին մէջ։ 1901-1910-ններուն սորված է Էջմիածնի Գէորգեան ճեմարանին մէջ, աշակերտած է Կոմիտասին, 1912-1919-ններուն՝ Պեռլինի, Լայպցիգի, Զիւրիխի Համալսարաններուն մէջ։ 1910-1912-ններուն աշխատած է Թաւրիզի հայկական դպրոցին մէջ։ 1927-1940-ններուն դասաւանդած է Երեւանի պետական համալսարանին մէջ, 1928-1932-ններուն միաժամանակ՝ Երեւանի պետական մանկավարժական հիմնարկին մէջ։ 1935-1937-ններուն եղած է Արմֆանի արուեստի բաժինի վարիչ: Անհիմն բռնադատուած է (1941), մահացած թերեւս չպարզուած հանգամանքներու մէջ 1943ին:

Ստեղծագործութիւններ

Հեղինակ է «Քանթի իմացաբանութիւնը» (1910-1911, Էջմիածին «Արարատ»), «Զարգացման գաղափարի վերլուծութիւնը» (1919, գերմաներէն), «Մկրտիչ Պեշիկթաշլեան» (1912, «Արարատ»), «Լեզուի մասին» (1934), «Մանեակ» (ժողովրդական երգերու ժողովածու, 1958) աշխատութիւններու, թարգմանած է Հեգելի «Դասախօսութիւններ գեղագիտութեան մասին» գիրքը (1939), Գյոթեի բանաստեղծութիւններու ընտրանին (1946) եւ այլն:

Երկեր

• Քանթի իմացաբանութիւնը, աշխատութիւն, Էջմիածին «Արարարտ», 1910-1911:
• Զարգացման գաղափարի վերլուծութիւնը, աշխատութիւն, 1919:
• Մկրտիչ Պեշիկթաշեան, աշխատութիւն, «Արարատ», 1912:
• Լեզուի մասին, աշխատութիւն, 1934:
• Մանեակ, ժողովրդական երգերու ժողովածու, 1958:

Թարգմանութիւններ

• Հեկելի «Դասախօսութիւններ գեղագիտութեան մասին», 1939:
• Կէօթէի բանաստեղծութիւններու ընտրանին, 1946:

Գրականութիւն

• Սահակեան Ս., Յակոբ Յարութիւնեան, Երեւան, 1985:
• Ղուկասեան Վ., Յակոբ Յարութիւնեան, Երեւան, 1999: