Նիկոլ Պեզճեան (11 Սեպտեմբեր 1955(1955-09-11)[1], Հալէպ), միջազգային մրցանակներու դափնեկիր, ֆիլմարուետի աշխարհին մէջ շարժապատկերի գործիչ, Փիէսի եւ շարժանկարի բնագիր գրող, հանրածանօթ բեմադրիչ:Ֆֆիլմարտադրութեան եւ ուսումնասիրութեան մասնագէտ: Անոր պատմողական, վաւերագրական եւ հայեցակարգային ֆիլմերը ցուցադրուած են բազմաթիւ միջազգային փառատօներու եւ ժամանակակից արուեստի նուիրուած ձեռնարկներու ընթացքին, եւ այնուհետեւ գնահատուած է հեղինակաւոր մրցանակներով:

Նիկոլ Պէզճեան
Ծնած է 11 Սեպտեմբեր 1955(1955-09-11)[1] (68 տարեկան)
Ծննդավայր Հալէպ
Քաղաքացիութիւն  Սուրիա
Մասնագիտութիւն ժապաւէնի բեմադրիչ, հեղինակ

Կենսագրութիւն Խմբագրել

Նիկոլ Պեզճեանը ծնած է 1955 թուականին, Հալէպ։ 17 տարեկանին տեղափոխուելով Պոսթըն ԱՄՆ՝ ուսաներ է Նիւ Եորքի տեսողական արուեստներու դպրոցին ( BFA School of Visual Arts) մէջ, ապա ութ տարի բեմադրիչի եւ ֆիլմարտադրիչի մասնագիտութիւն ստացեր է MFA Լոս Անճելըսի UCLA համալրսարանէն Քալիֆորնիայի համալսարանի մէջ [2]։

Մանկութենէս ի վեր սինեման շատ սիրած եմ։ Ազգական, դրացի սինեմա կը տանէին զիս, կամ երբ տաղտկալի չարութիւն ընէի, սինեմա կը ղրկէին ինձմէ ձերբազատելու համար, անշուշտ Հալէպի մեր տան մօտակայ թաղերու սինեմաները։ Այդպիսով սինեմայի հանդէպ սէր զարգացաւ մէջս՝ էութեանս մաս կազմելով։
- Նիկոլ Պէզճեան

[3]

ԱՄՆ-ի տարբեր քաղաքներուն մէջ բեմադրեր է հայերէն եւ անգլերէն ներկայացումներ, մասնաւորապես՝ յիշարժան է 1976-ին Ուոթըրթաունի մէջ անոր ներկայացուցած Շիրվանզադէի «Պատուի համար» փիէսի հայերէն բեմադրւթիւնը։ 1994 թուականին Նիկոլ Պեզճեանը հանդիսատեսի դատին յանձներ է իր լաւագոյն աշխատանքը «Սիսեռ» շարժապատկերային ֆիլմը։

2012 թուականին Կօշիկներս Պոլիս ձգեցի ֆիլմը ներկայացուցեր է «Ոսկէ ծիրան» միջազգային կինոփառատօնի «Հայկական համայնապատկեր» ծրագրին մէջ[4][5][6]։

1997-ի գարնան, Նիկոլ Պեզճեան Լիբանան տեղափոխուած է:

1997-2000-ին` Պէյրութի «Ֆիուչըր» միջազգային հեռուստակայանի գործադիր արտադրիչ: Բեմադրեր է շարք մը թատերական ներկայացումներ եւ շարժապատկերներ ԱՄՆ-ի եւ Լիբանանի մէջ:

Պէզճեան գերդաստանը 19-րդ դարէն սկսեալ մեծ ներդրում ունեցած է Հայ աւետարանական եկեղեցւոյ կեանքին մէջ, ըլլալով նոյնիսկ հիմնադիրներէն Այնթապի քոլեճին»:[7]

Միջազգային փառատօներու Մրցանակին արժանացած Խմբագրել

Պէզճեան 2015ին արժանացած է «Ոսկէ առիւծ» մրցանակին Վենետիկի երկամեայ (Venice Biennale) փառատօնին՝ հայկական տաղաւարին իր մասնակցութեամբ: 2002ին՝ «Ոսկէ արծիւ» մրցանակին Ռոթերտամի Արաբական Ֆիլմի փառատօնին, 2002ին՝ «Ոսկէ Փանտա» մրցանակին Չինաստանի Sichuan փառատօնին, նոյնպէս 2002ին՝ «Ոսկի Ալէֆ» մրցանակին Պէյրութի Միջազգային փառատօնին:

Ֆիլմագրութիւն Խմբագրել

Բեմադրիչ, հեղինակ եւ ֆիլմարտադրիչ Նիկոլ Պէզճեան Ընտրուած ֆիլմերը[8]

  • Broken Dinners, Postponed Kisses: 2018
  • Me Water Life: 2017
  • Temple of Light: 2016
  • After This Day: 2016
  • Կաթ, Մեխակ ու Երգ Րենական 2012 ( Milk, Carnation & a a Godly Song 2012)[9][10][11]
  • Canakayna: 2015
  • «Նոյն դարպասը», (վաւերագրական), 2014 (The Same Gate 2014)
  • «Շնորհակալութիւն, տիկնայք եւ պարոնայք», 2014 (Thank You, Ladies, & Gentlemen 2014) [12]
  • Հայրենի հող 2008 (Home/Land: 2008)
  • Կօշիկներս Պոլիս ձգեցի (ֆիլմ, 2011 (I left My Shoes in Istanbul 2011)
  • Աւիւն 2003 (Verve 2003)
  • Roads Full of Apricots 2001 [13]
  • Muron: 2002
  • Սիսեռ (1992) (Chickpea 1992)
  • Մոխրագոյն ձիու ժամը (1984) (Hour of the Gray Horse)
  • Մի ժայռ, մի պարան եւ մի ծառ
  • Օճախ Քարմենական 1982
  • Դահլիճը

Աղբիւրներ Խմբագրել

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

  1. 1,0 1,1 ČSFD — 2001.
  2. Արծուի Բախչինեան,Հայերը համաշխարհային Շարժապատկերի արուեստի մասին
  3. «Archive copy»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2020-06-26-ին։ արտագրուած է՝ 2020-06-26 
  4. «Կօշիկներս Պոլիս ձգեցի» ֆիլմը «Ոսկէ Ծիրան»ի «Արտամրցութային ծրագիրներ»-ուն մէջ[permanent dead link]
  5. Նիկոլ Պեզճեանի մասին imdb.com կայքի մէջ
  6. Նիկոլ Պեզճան
  7. «Ֆիլմարտադրիչ/Բեմադրիչ Նիկոլ Պէզճեանի Արխիւները` Հայկազեան Համալսարանին Մէջ»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2020-06-27-ին։ արտագրուած է՝ 2020-06-26 
  8. «ՀԱՅ ԱՐԺԷՔՆԵՐ. Մտերմիկ զրոյց բեմադրիչ, հեղինակ, ֆիլմարտադրիչ եւ միջազգային մրցանակներու դափնեկիր Նիկոլ Պէզճեանի հետ»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2020-06-26-ին։ արտագրուած է՝ 2020-06-26 
  9. Nigol Bezjian’s Ceaseless Search for Truth and Discovery — An Interview
  10. Hamazkayin Presents Two Films by Nigol Bezjian
  11. Դանիէլ Վարուժանի Նուիրուած Նիկոլ Պէզճեանի «Կաթ, Մեխակ Ու Երգ Րենական» Ժապաւէնի Անդրանիկ Ցուցադրութիւն
  12. You Ladies and Gentlemen
  13. Ծիրանով լեցուն ճանապարհներ