Հալէպ[3] (Ալեփփօ, Հալապ, հին շրջանին՝ Բերոյա, հայկական աղբիւրներուն մէջ‘ Բերիա, Տիբերիա, Խալիպոն, Խաղաբ), արաբերէն՝ حَلَب‎), քաղաք Սուրիոյ հիւսիս-արեւմուտքը, Հալէպ մարզի (մուհաֆազայի) վարչական կեդրոնը, Սուրիոյ մեծագոյն քաղաքը եւ Սուրիոյ ամենամեծ հայաբնակ քաղաքը։ Ըստ1999-ի տուեալներուն, ունէր 1,5 միլիոն բնակիչ, իսկ ըստ 2004-ի տուեալներուն՝ 2,132,100 բնակիչ։

Քաղաք
Հալէպ
Lua–ի սխալ՝ expandTemplate: template "lang-ku-latn" does not exist։
Aleppo, View of the city, Syria.jpg
Երկիր Flag of Syria.svg Սուրիա[1]
Հիմնադրուած է՝ ՔԱ 5 հազարամեակ
Առաջին յիշատակում 2500 BCE
Տարածութիւն 190±1 քմ²
ԲԾՄ 379 մեթր
Պաշտօնական լեզու արաբերէն
Բնակչութիւն 1 916 781 մարդ (2020)[2]
Տեղաբնականուն հալէպցի
Ժամային գօտի UTC+2, Արեւելաեւրոպական ժամ եւ UTC+3։00
Հեռախօսային ցուցանիշ 021
Պաշտօնական կայքէջ ealeppo.sy

Հալէպի հայ համայնքըԽմբագրել

Հայկական գաղութի վերաբերեալ առաջին հաւաստի տեղեկութիւնը կայ 1329-ին Հալէպի մէջ գրուած հայկական ձեռագիրի մը յիշատակարանին մէջ, ըստ որուն, ԺԴ. դարուն, Հալէպի մէջ եղած է հայկական համայնք եւ Ս. Աստուածածին հայ առաքելական եկեղեցին։ Հալէպը միջազգային տարանցիկ առեւտուրի կեդրոն դառնալով՝ նպաստած է հայ համայնքի վերելքին։ 1616-ին Հալէպի մէջ կար շուրջ 6 հազար, 1652-ին՝ աւելի քան 20 հազար հայ (Ջուղայէն, Երեւանէն, Ղարաբաղէն, Էրզրումէն, Սեբաստիայէն, Կիլիկիայէն գաղթած)։ Անոնք գլխաւորաբար վարպետ ոսկերիչներ, ակնագործներ, կաշեգործներ եւ մետաքսագործներ էին։ Նշանակալից էր հայ խոճաներու (մեծ առեւտրականներ) դերը Սուրիոյ միջազգային առեւտուրի եւ ապրանքի փոխանակութեան մէջ։ Զբաղելով Պարսկաստանի եւ Սուրիոյ հում մետաքսի առեւտուրով՝ անոնք աշխոյժ կապերու մէջ էին Վենետիկի, Ճենովայի, Լիվոռնոյի, Ամսթերտամի, Մարսէյլի շուկաներուն հետ։

ԲնակչութիւնԽմբագրել

Տարի Բնակչութիւն
2004 2 132 100 մարդ [4]
2014 600 000 մարդ [2]
Տարի Բնակչութիւն
2015 979 465 մարդ [5]
2017 1 800 000 մարդ
Տարի Բնակչութիւն
2019 1 834 093 մարդ [5]
2020 1 916 781 մարդ [2]
Տարի Բնակչութիւն
2021 2 003 671 մարդ [2]

ԳրականութիւնԽմբագրել

  • Սիւրմէեան Ա., Պատմութիւն Հալէպի Հայոց, հ. 3, Փարիզ, 1950։
  • Թոփուզեան Հ. Խ., Սիրիայի եւ Լիբանանի հայկական գաղթօջախների պատմություն (1841-1946), Երեւան, 1986։

Տես նաեւԽմբագրել

ԾանօթագրութիւններԽմբագրել

Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մասը վերցուած է Հայկական համառօտ հանրագիտարանէն, որու նիւթերը թողարկուած են` Քրիեյթիւ Քոմմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի մէջ։