Սեւան Նշանեան (թրք.՝ Sevan Nişanyan, 21 Դեկտեմբեր 1956(1956-12-21), Պոլիս, Թուրքիա), պոլսահայ մտաւորական, ճամբորդող լրագրող, հետազօտող եւ ճարտարապետ[1]։

Սեւան Նշանեան
Ծնած է 21 Դեկտեմբեր 1956(1956-12-21) (67 տարեկան)
Ծննդավայր Պոլիս, Թուրքիա
Քաղաքացիութիւն  Թուրքիա
Ազգութիւն Հայ
Կրօնք Աթէիզմ
Ուսումնավայր Եէյլի համալսարան
Քոլումպիա Համալսարան
­Ռո­պերթ Գո­լէ­ճ
Բանկալթի մասնաւոր հայկական դպրոց
Երկեր/Գլխաւոր գործ Sozlerin Soyagaci?, Nisanyan Sozluk?, Nisanyan Sozluk?, Turkey Person Names Dictionary?, Index Anatolicus? եւ Nisanyan Names?
Մասնագիտութիւն գրագէտ, լեզուաբան, ուսումնասիրող, լրագրող, ստուգաբան, բառարանագիր, անվանաբան, toponymist
Կայքէջ sevannisanyan.info

Կենսագրութիւն

Խմբագրել

Ճարտարապետ Վաղարշ Նշանեանի որդին է։ Շրջանաւարտ եղած է Բանկալթի Վիեննական Մխիթարեան Վարժարանէն (1968), ապա Նիշանթաշը Ըշըք Լիսէյի միջնակարգի բաժինէն (1971), յետոյ Ռոպէրթ Ամերիկեան Քոլէճէն (1974): Իր բարձրագոյն ուսումը ստացած է՝ ԱՄՆ-ը, Եյլի Համալսարանի փիլիսիփայութեան բաժինէն (1979): Քոլումպիա Համալսարանի մէջ քաղաքագիտութեան ճիւղը աշխատութիւններ ըրած է սակայն չլմնցուց իր աւարտաճառը «փիլիսոփայութեան վարդապետ» (PhD) աստիճանի համար:

Կը տիրապետէ բազմաթիւ լեզուներու։

1985-ին վերադարձած է Թուրքիա՝ զինուորական ծառայութեան համար։ Հետագայ երկու տասնամեակներուն հանդէս եկած է իբրեւ մասնագէտ ճամբորդական լրագրող եւ ուղեցոյցներու խմբագիր։ Լրագրող Թոմաս Կոլցի հետ համատեղ հրատարակած է շարք մը ուղեցոյցներ Թուրքիոյ շրջաններու մասին։ Գրած է նաեւ «American Express» ուղեցոյցներ Աթէնքի, Փրակի, Վիեննայի եւ Պուտափեշտի մասին։

2004-ին ստացած է Թուրքիոյ մարդու իրաւունքներու կազմակերպութեան մրցանակ։
Բանտարկուած է 16 տարի, 7 ամիս ժամկէտով թրքական կառավարութիւնը քննադատելուն համար[2]։ 14 Յուլիս 2017-ին բանտէն փախուստ տուած է[3][4]։ 26 Յուլիս 2017-ին Յունաստանին մէջ կեցութեան արտօնագիր ստացած է:

1994-ին Նշանեան գրած է «Սխալ Հանրապետութիւն» (թրք.՝ Yanlış Cumhuriyet) գիրքը, ուր կը ներկայացնէ Թուրքիոյ Հանրապետութեան հիմնադրման առասպելները։

Index Anatolicus

Խմբագրել

2010-ին Նշանեան հրապարակած է թրքացման քաղաքականութեան պատճառով փոխուած Թուրքիոյ 16.000-էն աւելի տեղանուններով «Index Anatolicus»-ը, ուր ներկայացուած են թրքականի փոխարինուած հազարաւոր աւանդական անուններ, հիմնականին մէջ՝ յունական, հայկական, քրտական, ասորական եւ արաբական ծագումով:

Բանտարկութիւն

Խմբագրել

Նշանեան հեղինակ է բազմաթիւ գիրքերու եւ ուսումնասիրութիւններու` լեզուական եւ կրօնական նիւթերով, որոնց համար ալ 17 տարուան արգելափակման ենթարկուած ապօրինի շինարարութեան անհիմն մեղադրանքներով: Անոր արգելափակումը եղած է  քաղաքական շարժառիթով: Ան իր բանտախուցին մէջ եւս շարունակած է խորհրդածել, ստեղծագործել եւ գրել: Բանտին մէջ ան ամբողջացուցած է թրքերէնի մասին իր բառարանային լուրջ ուսումնասիրութիւնը[1]:

Արտաքին Յղումներ

Խմբագրել
  1. 1,0 1,1 «Պոլսահայ Մտաւորական Սեւան Նշանեան Կը Ծրագրէ Յունաստան Ապաստանիլ»։ Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon) (en-US)։ 2017-07-26։ արտագրուած է՝ 2021-11-30 
  2. «Լրացաւ Սեւան Նշանեանի բանտարկութեան երեք տարին | Ակօս»։ Agos։ արտագրուած է՝ 2021-11-30 
  3. Սեւան Նշանեան ազատութեան մէջ
  4. Պոլսահայ գրող, հրապարակախօս Սեւան Նշանեան բանտէն փախուստի դիմած է