Վրաստանի Մշակոյթ

Վրաստանի մշակոյթը զարգացած է Վրաստանի բազմադարեայ պատմութեան ընթացքին, իւրահատուկ ազգային մշակոյթ եւ գրական աւանդոյթներ ապահովելով` վրացերէն լեզուի եւ այբուբէնի վրայ հենելով։ Ազգային ինքնութեան խիստ գիտակցումը Վրաստանին օգնած է, որ իր ինքնօրինակութիւնը պահպանէ` չնայած անոր, որ պատմութեան ընթացքին գոյութիւն ունեցած են բազմաթիւ օտար երկիրներու արհեստներ։

Աւետարանի մէջէն էջ մը, գծագրուած է սուրբ Ծնունդը (XII դար). Վրաստանի Արուեստներու պետական թանգարան, Թիֆլիս
Սրբապատկեր, Մարտուիլ (X դար)

Վրաստանի Մշակոյթ

Խմբագրել

Վրաստան հնագոյն եւ ինքնատիպ մշակոյթ ունեցող երկիր է։

Հին Յունական առասպելներ Ոսկէ գեղմի մասին

Խմբագրել

Հին յունական առասպելաբանութիւնը կը վկայէ Հին Յունաստանի եւ Կովկասի ժողովուրդներու վաղնջական կապերու մասին։ Օրինակներ են.

Վրացական ժողովրդական երաժշտութիւն

Խմբագրել

Կաղապար:Գլխաւոր Յօդուած Վրացական ժողովրդական երաժշտութեան արմատները քանի մը հազարամեակի պատմութիւն ունին[1]։ Վրաց ժողովուրդը իր երգարուեստը դրսեւորած է հին ժամանակներէն։ Կան մ. թ. ա. VIII եւ IV դարերու պատմական փաստաթուղթեր, որոնք կը պատմեն աշխատանքային, արշաւային եւ կլոր պարային երգերու մասին։ Թափառող երգիչ-պատմիչները` մեստվիրէ, միաժամանակ խմբավարներ-յանկարծերգակներ էին, բանաստեղծներ, երգիչներ եւ վոլինքայի վրայ կատարողներ էին։

Վրաստանի երաժշտական բանահիւսութիւնը շարք մը բարբառներ կը պարունակէ. թուշինական, խեւսուրական, մթիուլական, քարթլինական, կախեթիական, ռաճայական, փշավական, մոխեւական, լեչխումական, սուանական, մեգրելական, իմերեթական, գուրայական, աջարական, լազական։

Վրացական ժողովրդական երաժշտութեան առանձնայատկութիւնը բազմաձայնութիւնն է` երկու-, երեք -, եւ չորս-ձայնանի։

  • Գոյութիւն ունի մէկ-ձայնանի երգեր առանց ձայնակցութեան` հորովել (վարելու, կալսելու, հիւսելու երգեր), ուրմուլի (аробная), նանա (օրորոցային), տիրիլի, դատիրեբա (բողոքի, ողբասացութեան)։
  • Երկձայնանի երգեր - աշխատանքային, ծիսական, կենցաղային եւ պարային։ Երկձայնանի երգերը կը կատարուին մէկ կամ երկու մենակատարներու կողմէն` յաջորդաբար եւ երգչախումբի բուրդոնային պասի կամ basso osinato -ի ձայնակցութեամբ
  • Եռաձայն երգը վրացական աւանդական երաժշտութեան հիմքն է. երկու վերի ձայները տարբեր զուգորդումներով կը զարգացնեն մեղեդին բասի ձայնակցութեամբ։ Արեւմտեան Վրաստանի երգարուեստինմէջ, սուանների երգերը կ՛առանձնանան իրենց ձգուածութեամբ եւ խստաշնչութեամբ։

Տես նաեւ

Խմբագրել

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
  1. Музыкальная энциклопедия. Гл. ред. Ю. В. Келдыш. Т 2. Гондольера — Корсов. 960 стб. с илл. М.: Советская энциклопедия, 1974 (стб. 78-88)

Արտաքին յղումներ

Խմբագրել