Տարօն Աճեմօղլու
Տարօն Աճեմօղլու (3 Սեպտեմբեր 1967[1], Պոլիս, Թուրքիա[2][3][4]), հայկական ծագումով ամերիկացի տնտեսագէտ[12][13][14][15]:
Տարօն Աճեմօղլու թրք.՝ Daron Acemoğlu | |
---|---|
| |
Ծննդեան անուն | թրք.՝ Kamer Daron Acemoğlu |
Ծնած է | 3 Սեպտեմբեր 1967[1] (57 տարեկան) |
Ծննդավայր | Պոլիս, Թուրքիա[2][3][4] |
Քաղաքացիութիւն |
Թուրքիա[5][6][7][…] Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ[8] |
Մայրենի լեզու | թրքերէն |
Ուսումնավայր |
Լոնտոնի Տնտեսութեան համալսարան «Եորք» Համալսարան Կալաթասարայի Վարժարան Արամեան Ունճեան Վարժարան |
Մասնագիտութիւն | տնտեսագէտ, համալսարանի դասախօս, հեղինակ |
Աշխատավայր |
Մասաչուսեթսի արհեստագիտական հիմնարկ[9][10] Լոնտոնի Տնտեսութեան համալսարան |
Անդամութիւն | Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան կաճառ, ԱՄՆ-ի Գիտութիւններու ազգային կաճառ, Տնտեսաչափական ընկերութիւն[11], Ամերիկեան Փիլիսոփայական Ընկերութիւն, Լոնտոնի թագաւորական ընկերութիւն, Աշխատանքի տնտեսագէտներու միութիւն եւ Թուրքիոյ Գիտութիւններու Կաճառ |
Ամուսին | Ասուման Օզտաղլար |
Ամերիկեան «Ֆորէյն Փոլիսի» պարբերաթերթը զինք դասած է աշխարհի ամէնէն ազդեցիկ մտաւորականներու շարքին:
Կենսագրութիւն
ԽմբագրելԾնած է 1967-ին, Պոլիս։
Զաւակն է Արամեան վարժարանի նախկին տնօրէնուհի՝ բանաստեղծ Իրմա Աճեմօղլուի եւ իրաւաբան Գէորգ Աճեմօղլուի։
Նախնական կրթութիւնը Գատըգիւղի Արամեան-Ունճուեան վարժարանին մէջ ստանալէ ետք, 1986-ին աւարտած է Կալաթասարայի վարժարանը, որմէ ետք ուսումը շարունակած է Անգլիոյ «Եորք» համալսարանի տնտեսագիտութեան բաժինին մէջ[16], ուրկէ ալ 1989-ին ստացած է տնտեսագիտութեան Պսակաւոր արուեստի վկայական:
1990-ին Լոնտոնի տնտեսագիտութեան համալսարանէն ստացած է Մագիստրոսի աստիճան`տնտեսագիտութեան եւ ուսողական տնտեսագիտութեան մէջ (London School of Economics (LSE)): 1992-ին արժանացած է տնտեսագիտութեան Դոկտորական աստիճանին: Նոյն համալսարանին մէջ դասաւանդած է 1992-1993 թուականներուն:
1993-էն սկսեալ կը դասաւանդէ ԱՄՆ-ի Մասաչուսեցի համալսարանի ճարտարագիտական ուսումնարանին մէջ:
Ան 2015-ին գլխաւորած է տնտեսագիտական հետազօտութիւններու հրատարակութիւններով զբաղող «RePEc» (Research Papers in Economics) ակադեմական հարթակին կողմէ հրապարակուած տնտեսագէտներու վարկանշային ցանկը:
2017-ին մեծ հռչակ շահած է Ճէյմս Ռապինսընի հետ իր համահեղինակած «Ինչո՞ւ պետութիւններ կը ձախողին» խորագիրով գիրքին շնորհիւ[17]:
Ան շրջանցելով բաւական նշանաւոր գիտնականներ, ինչպէս՝ «Հարուըրտ» համալսարանի տնտեսագէտ Անտրէյ Շլէյֆըրը (անգլերէն՝ Andrei Shleifer), Շիքակոյի համալսարանի փրոֆէսօր, Նոպելեան Մրցանակի դափնեկիր Ճէյմս Հեքմանը (անգլերէն՝ James Joseph Heckman) եւ «Հարուըրտ» համալսարանի փրոֆէսօր Ռապըրթ Պարօն, յառաջատար նկատուած է հարթակի անդամ հանդիսացող 2223 տնտեսագէտներու տրուած գնահատականներուն հիման վրայ[18][19]:
2024-ին Նոպելեան մրցանակակիր
ԽմբագրելՏնտեսագիտութեան ոլորտին մէջ, 2024-ին Նոպելեան մրցանակակիրներ կը դառնան՝ Տարօն Աճեմօղլուն, Սայմըն Ճոնսընը եւ Ճէյմս Ռապինսընը[20]:
Անոնք հեղինակաւոր մրցանակին արժանացած են իրենց այն հետազօտութեան համար, թէ ինչպէ՛ս «հաստատութիւնները կը ձեւաւորուին եւ կ'ազդեն բարեկեցութեան վրայ»:
Ըստ Սթոքհոլմի Շուէտի թագաւորական գիտութիւններու կաճառին յայտարարութեան, երեք տնտեսագէտներու միջեւ կը կիսուի 11 միլիոն քրոն (1,1 միլիոն տոլար) մրցանակը:
Աճեմօղլու Նոպէլեան մրցանակը շահած երկրորդ հայն է։ 2021-ին, բժշկագիտութեան բնագաւառին մէջ Նոպելեան մրցանակին արժանացած էր կենսաբան, նեարդաբան լիբանանահայ-ամերիկահայ Արտեմ Փաթափութեան։
Աշխատութիւններ
Խմբագրել- «Ժամանակակից տնտեսագիտական յառաջիկայ աճի ներածութիւն», Փրինսթըն Համալսարանի հրատարակչութիւն, 2009 (Introduction to Modern Economic Growth forthcoming, Princeton University Press, 2009):
- «Բռնապետութեան եւ ժողովրդավարութեան տնտեսագիտական ծագումը» Ճէյմս Ռապինսընի համահեղինակութեամբ, Քեմպրիճ Համալսարանի հրատարակչութիւն, 2006 (Economic Origins of Dictatorship and Democracy, Cambridge University Press, 2006):
- «Աճի տեսութեան վերջին զարգացումները», Էտուըրտ Էլկար հրատարակչութիւն, 2004 (Recent Developments in Growth Theory, Edward Elgar Publishing, 2004):
- «Հաստատութիւնները իբրեւ հիմնական պատճառներ՝ երկարաժամկէտ աճի», Սայմըն Ճոնսընի եւ Ճէյմս Ռապինսընի համահեղինակութեամբ, Տնտեսագիտական աճի ձեռնարկին մէջ, 2005 (Institutions as the Fundamental Cause of Long-Run Growth, joint with Simon Johnson and James A. Robinson, in Handbook of Economic Growth, 2005):
- «Բաժանման հաստատութիւններ», Սայմըն Ճոնսընի համահեղինակութեամբ, Քաղաքական տնտեսագիտութեան հանդէս, 2005 (Unbundling Institutions, joint with Simon Johnson, Journal of Political Economy, 2005):
- «Սահմանադրութիւններ, քաղաքականութիւն եւ տնտեսագիտութիւն, վերանայման ակնարկ՝ Փերսոնի եւ Թապելինիի «Սահմանադրութեան տնտեսագիտական հետեւանքները» գործին, տնտեսագիտական գրականութեան ամսագիր, 2005 (Constitutions, Politics and Economics; A Review Essay on Persson and Tabellini's "The Economic Effects of Constitutions", Journal of Economic Literature, 2005:
- «Եւրոպայի վերելքը, Ատլանտեան Առեւտուր, Էական փոփոխութիւն եւ աճ», Սայմըն Ճոնսընի համահեղինակութեամբ. Ամերիկեան տնտեսագիտական պարբերաթերթ, Յունիս 2005 (The Rise of Europe։ Atlantic Trade, Institutional Change and Growth (with Simon Johnson), American Economic Review, June 2005):
- «Սահմանին հեռաւորութիւնը, ընտրութիւն եւ տնտեսական աճ», Տարօն Աճեմօղլու, Ֆիլիփ Աղիոն եւ Ֆապրիզիօ Զիլիպոթի, Դեկտեմբեր, 2004, Եւրոպական տնտեսագիտական ընկերութեան ամսագիր: (Distance to Frontier, Selection, and Economic Growth, Daron Acemoglu, Philippe Aghion and Fabrizio Zilibotti, December 2004, Journal of the European Economic Association):
- Կրթութենէն մինչեւ ժողովրդավարութի՞ւն, Տարօն Աճեմօղլու, Սայմըն Ճոնսըն, Ճէյմս Ռապինսըն եւ Փիեռ Եարետ, Դեկտեմբեր, 2004, Ամերիկեան տնտեսագիտական գրախօսականներ եւ ատենագրութիւններ (From Education to Democracy? Daron Acemoglu, Simon Johnson, James A. Robinson and Pierre Yared, December 2004, American Economic Review Papers and Proceedings):
- «Ինչո՞ւ ոչ քաղաքական "Coase Theorem"», ընկերային հակամարտութիւն, պարտաւորութիւն եւ քաղաքականութիւն, Տարօն Աճեմօղլու, Դեկտեմբեր 2004, Համեմատական տնտեսագիտութեան հանդէս (Why Not a Political Coase Theorem? Social Conflict, Commitment and Politics, Daron Acemoglu, December 2004, Journal of the Comparative Economic):
- «Շուկային չափը նորարարութեան մէջ», Տեսութիւն եւ ապացոյցներ դեղագործութեան մէջ, Տարօն Աճեմօղլու եւ Ճօշուա Լին, Օգոստոս 2004, տնտեսագիտութեան եռամսեայ պարբերաթերթ (Market Size in Innovation։ Theory and Evidence from the Pharmaceutical Industry, Daron Acemoglu and Joshua Linn, August 2004, Quarterly Journal of Economics):
- «Կիները, պատերազմը եւ աշխատավարձերը», կիներու աշխատուժի առաջարկին ազդեցութիւնը շուկայի արդիւնքներուն վրայ, Տարօն Աճեմօղլու, Տէյվիտ Հ. Օթըր եւ Տէյվիտ Լայլ, Յունիս 2004, Քաղաքական տնտեսագիտութեան հանդէս, հատոր 112, 497-551 (Women, War and Wages։ the Effect of Female Labor Supply on Labor Market Outcomes, Daron Acemoglu, David H. Author and David Lyle, June 2004, Journal of Political Economics, vol. 112, 497-551):
- «Գողականութիւն եւ բաժանում եւ օրէնք», Անձնական կառավարման ձեւ, Տարօն Աճեմօղլու, Ճէյմս Ռապինսըն եւ Թիէրի Վերտիէ, Ապրիլ 2004, Եւրոպական տնտեսագիտական ընկերութեան ամսագիր (Kleptocracy and Divide-and-Rule։ A Model of Personal Rule, Daron Acemoglu, James A. Robinson and Thierry Verdier, April 2004, Journal of the European Economic Association).
- «Անլար ցանցերու մէջ աղբիւրներու բաշխման լուսանցքային օգտուողին սկզբունքը», Տարօն Աճեմօղլու, Ասուման Ե. Օզտաղլար եւ Ռ. Սրիքանթ, 2004, ատենագրութիւն 43-րդ Այ ԻԻԻ, Որոշում եւ վերահսկողութիւն նիւթով համաժողով (The Marginal User Principle for Resource Allocation in Wireless Networks, Daron Acemoglu, Asuman E. Ozdaglar and R. Srikant, 2004, of the 43rd IEEE Conference on Decision and Control):
- «Աշխատանքի եւ դրամագլխու յաւելման գիտարուեստական փոփոխութիւն», Տարօն Աճեմօղլու, Մարտ 2003, Եւրոպական տնտեսագիտութեան ընկերութեան ամսագիր, հատոր 1, էջ 1-37 (Labor- and Capital-Augmenting Change, Daron Acemoglu, March 2003, Journal of European Economic Association, volume 1, pp.1-37):
- «Ճարտարութեան պարգեւի օրինակներ», Տարօն Աճեմօղլու, Ապրիլ 2003, տնտեսգիտական ընկերութեան ամսագիր, Ապրիլ 2003, Հատոր 70, էջ 199-230 (Patterns of Skill Premia, Daron Acemoglu April 2003, Review of Economic Studies, volume 70, pp.199-230).
- «Միջերկրական անհաւասարութեան միտումներ», Տարօն Աճեմօղլու, Փետրուար 2003, Տնտեսագիտական ամսագիր, հատոր 113, էջ 121-149 (Cross-Country Inequality Trends, Daron Acemoglu, February 2003, Economic Journal, volume 113, pp 121-149):
- «Հիւանդութիւնը եւ զարգացումը պատմական տեսանկիւնէն», Տարօն Աճեմօղլու, Սայմըն Ճոնսըն եւ Ճէյմս Ռապինսըն, 2003 Եւրոպական տնտեսագիտական ընկերութեան ամսագիր (Disease and Development in Historical Perspective, Daron Acemoglu, Simon Johnson and James Robinson, 2003, Journal of the European Economic Association.
- «Ափրիկեան յաջողութեան պատմութիւն» Պոթսուանա, Տարօն Աճեմօղլու, Սայմըն Ճոնսըն եւ Ճէյմս Ռապինսըն, 2003, Հրատարակուած է «Բարգաւաճման փնտռտուքներ»ուն մէջ, Տնտեսական աճի վերլուծական պատմութիւն, խմբագրուած Տէնի Ռոտրիքի կողմէ, Փրինսթըն համալսարանի հրատարակչատուն (An African Success Story։ Botswana, Daron Acemoglu, Simon Johnson and James Robinson, 2003, Published in In Search of Prosperity: Analytical Narrative on Economic Growth, edited by Dani Rodrik, Princeton University Press:
- «Գործօններու գիները եւ գիտարուեստական փոփոխութիւն», յառաջացած նորամուծութիւններէն մինչեւ վերջին բանավէճեր, Տարօն Աճեմօղլու, Հրատարակուած է Գիտելիք, տեղեկատուութիւն եւ ակնկալիքներ ժամանակակից տնտեսագիտութեան մէջ, ի պատիւ Էտմընտ Ֆելփսի, խմբագրուած է Ֆիլիփ Աղիոնի կողմէ, Փրինսթըն համալսարանի հրատարակչատուն (Factor Prices and Technical Change։ from Induced Innovations to Recent Debates, Daron Acemoglu, Published in Knowledge, Information and Expectations in Modern Macroeconomics: In Honor of Edmund Phelps, edited by Philippe Aghion et al., Princeton University Press, 2003):
- «Աշխատանքի շուկան եւ միացեալ կառուցուածքը», Տարօն Աճեմօղլու, Էնտրու Նիւմէն, Դեկտեմբեր 2002, Եւրոպական տնտեսագիտութեան ընկերութեան ամսագիր, հատոր 46, էջ 1733-1756 (The Labor Market and Corporate Structure, Daron Acemoglu and Andrew Newman, December 2002, European Economic Review, volume 46, pp.1733-1756):
- «Էական փոփոխութիւններ», տնտեսագիտական ախտանիշներ՝ Անկայունութիւն, ճգնաժամ եւ աճ, Տարօն Աճեմօղլու, Սայմըն Ճոնսըն, Ճէյմս Ռապինսըն եւ Եունեանկ Թայքարօէն, Դրամավարկային տնտեսագիտութիւն ամսագիր, Յունուար 2003, հատոր 50, էջ 49-123 (Institutional Causes, Macroeconomic Symptoms։ Volatility, Crises and Growth, Daron Acemoglu, Simon Johnson, James Robinson and Yunyong Thaicharoen January 2003, Journal of Monetary Economics, volume 50, pp.49-123):
- «Ուղղորդուած գիտարուեստական փոփոխութիւն», Տարօն Աճեմօղլու, Հոկտեմբեր 2002, Տնտեսագիտական ուսումնասիրութիւններու ակնարկ, հատոր 69, էջ 781- 810 (Directed Technical Change, Daron Acemoglu, October 2002, Review of Economic Studies, volume 69. pp.781-810):
- «Ճակատագիրի հակադարձութիւն», Աշխարհագրութիւնը եւ հիմնարկները ժամանակակից համաշխարհային եկամուտի բաշխման գործին մէջ, Տարօն Աճեմօղլու, Սայմըն Ճոնսըն եւ Ճէյմս Ռապինսըն, Նոյեմբեր 2002, տնտեսագիտութեան եռամսեայ հանդէս, հատոր 117, էջ 1231-1294 (Reversal of Fortune։ Geography and Institutions in the Making of the Modern World Income Distribution, Daron Acemoglu, Simon Johnson and James Robinson, November 2002, Quarterly Journal of Economics, volume 117, pp.1231-1294):
- «Համաշխարհային եկամուտի բաշխում» Տարօն Աճեմօղլու եւ Հոմ Վենթուրա, Մայիս 2002, Տնտեսագիտութեան եռամսեայ ամսագիր, հատոր 117, էջ 659-694 (The World Income Distribution, Daron Acemoglu and Jaume Ventura, May 2002, Quarterly Journal of Economics, volume 117, pp 659-694):
- «Գիտարուեստական փոփոխութիւն, անհաւասարութիւն, աշխատանքի շուկայ», Տարօն Աճեմօղլու, Մարտ 2002, Տնտեսագիտական գրականութեան ամսագիր, հատոր 40, էջ 7-72 (Inequality, and The Labor Market, Daron Acemoglu, March 2002, Journal of Economic Literature, volume 40, pp.7-72):
- «Համեմատական զարգացման գաղութային ծագումը», փորձառական հետազօտութիւն, Տարօն Աճեմօղլու, Ճէյմս Ռապինսըն եւ Սայմըն Ճոնսըն, Դեկտեմբեր 2001, Ամերիկեան տնտեսագիտական ամսագիր, հատոր 91, էջ 1369-1401 (The Colonial Origins of Comparative Development։ An Empirical Investigation, Daron Acemoglu, James A. Robinson and Simon Johnson, December 2001, American Economic Review, volume 91, pp.1369-1401):
- «Ապարդիւն վերաբաշխում», Տարօն Աճեմօղլու, Ճէյմս Ռապինսըն, Սեպտեմբեր 2001, Ամերիկեան քաղաքական գիտութիւններու ամսագիր, հատոր 95, էջ 649-661 (Inefficient Redistribution, Daron Acemoglu and James A. Robinson, September 2001, American Political Science Review, volume 95, pp.649-661):
- «Քաղաքական անցումներու տեսութիւն», Տարօն Աճեմօղլու, Ճէյմս Ռապինսըն, Սեպտեմբեր 2001, Ամերիկեան տնտեսագիտական ամսագիր, հատոր 91, էջ 938-963 (A Theory of Political Transitions, Daron Acemoglu and James A. Robinson, September 2001, American Economic Review, volume 91, pp 938-963):
- «Աշխատանքի անվտանգութեան հետեւանքները՞», Հաշմանդամութիւն ունեցող ամերիկացիներու պարագան, Տարօն Աճեմօղլու, Ճօշուա Էնկրիսթ, Հոկտեմբեր, 2001, Ամերիկեան տնտեսական ամսագիր, հատոր 109, էջ 915-957 (Consequences of Employment Protection? The Case of the Americans with Disabilities Act, Daron Acemoglu and Joshua Angrist, October 2001, Journal of Political Economy, volume 109, pp 915-957):
- «Բաժանում», գիտարուեստական։ փոփոխութիւն եւ անհաւասարութիւն, Տարօն Աճեմօղլու, Ֆիլիփ Աղիոն եւ Ճիանլուքա Վիոլանթ, 2001, Քարնեկի-Ռոչեսթըրի համագումարի շարք՝ հանրային քաղաքականութեան շուրջ (Deunionization,Technical Change, and Inequality, Daron Acemoglu, Philippe Aghion and Gianluca Violente, 2001, Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy):
- «Վարկային շուկայի անկատարութիւններ եւ յարատեւ անգործութիւն» Credit Market Imperfections and Persistent Unemployment, Տարօն Աճեմօղլու, Ապրիլ 2001, Եւրոպական տնտեսագիտական ամսագիր, ուսումնասիրութիւններ եւ գործարկումներ, հատոր 45 (Daron Acemoglu, April 2001, European Economic Review, Papers and Proceedings, volume 45):
- «Աշխատավարձի կառուցուածքի փոփոխութիւններ», Ընտանեկան եկամուտ եւ մանուկներու կրթութիւն, Տարօն Աճեմօղլու եւ Ճոն Սթեֆըն Փիսք, Ապրիլ 2001, Եւրոպական տնտեսագիտական ամսագիր, ուսումնասիրութիւններ եւ գործարկումներ, հատոր 45, էջ 890-904 (Changes in the Wage Structure, Family Income, and Children's Education, Daron Acemoglu and Jorn-Steffen Pischke, April 2001, European Economic Review, Papers and Proceedings, volume 45, pp.890-904):
- Արտադրողականութեան տարբերութիւններ, Տարօն Աճեմօղլու եւ Ֆապրիզիօ Զիլիպոթի, Մայիս 2001, Տնտեսագիտական եռամսեայ ամսագիր, հատոր 116, էջ 563-606 (Productivity Differences, Daron Acemoglu and Fabrizio Zilibotti, May 2001, Quarterly Journal of Economics, volume 116, pp.563-606):
- «Լաւ աշխատանք՝ ընդդէմ վատ աշխատանքի», Տարօն Աճեմօղլու, Յունուար 2001, Աշխատանքի տնտեսագիտութեան ամսագիր, հատոր 19, էջ 1-22 (Good Jobs versus Bad Jobs, Daron Acemoglu, January 2001, Journal of Labor Economics, volume 19, pp.1-22):
- «Աշխատավարձի եւ արուեստագիտութեան սփռումը», Տարօն Աճեմօղլու եւ Ռոպըրթ Շայմըր, Հոկտեմբեր 2000, Տնտեսագիտական ուսումնասիրութիւններու ամսագիր, հատոր 67, էջ 585-608 (Wage and Technology Dispersion, Daron Acemoglu and Robert Shimer October 2000, Review of Economic Studies, volume 67, pp.585-608):
- «Ինչո՞ւ արեւմուտքը ազատութիւնը կ'երկարաձգէ՞», ժողովրդավարութիւն, անհաւասարութիւն եւ աճ՝ պատմական հեռանկարի մէջ», Տարօն Աճեմօղլու, Ճէյմս Ռապինսըն, Նոյեմբեր 2000, տնտեսագիտութեան եռամեայ ամսագիր, հատոր 115, էջ 1167-1199 (Why Did the West Extend the Franchise? Democracy, Inequality, and Growth in Historical Perspective, Daron Acemoglu and James A. Robinson, November 2000, Quarterly Journal of Economics, volume 115, pp.1167-1199):
- «Քաղաքական գետնի վրայ պարտուողները՝ իբրեւ տնտեսական զարգացման խոչընդոտ», Տարօն Աճեմօղլու, Ճէյմս Ռապինսըն, Մայիս 2000, Ամերիկեան տնտեսագիտական ամսագիր, ուսումնասիրութիւններ եւ գործարկումներ, հատոր 90, էջ 126-130 (Political Losers As a Barrier to Economic Development, Daron Acemoglu and James A. Robinson, May 2000, American Economic Review, Papers and Proceedings, volume 90, pp.126-130):
- «Որքա՞ն մեծ են մարդկային դրամագլխու արտաքին գործօնները»,Պարտադիր ուսման օրէնքներէ ապացոյցներ, Տարօն Աճեմօղլու, Ճոշուա Էնկրիսթ, 2000, Էն Պի Ի ԱՌ, էջ 9-59 (How Large Are Human Capital Externalities? Evidence from Compulsory Schooling Laws, Daron Acemoglu and Joshua Angrist, 2000, NBER Macroannual, pp.9-59)
- «Շուկայի ձախողութեան եւ կաշառակերութեան ընտրութիւնը», Տարօն Աճեմօղլու եւ Թիէրի Վերտիէ, Մարտ 2000, Ամերիկեան տնտեսագիտական ամսագիր, ուսումնասիրութիւններ եւ գործարկումներ, հատոր 90, էջ 194-211 (The Choice Between Market Failures and Corruption, Daron Acemoglu and Thierry Verdier, March 2000, American Economic Review Papers and Proceedings, volume 90, pp.194-211):
- «Արտադրողականութեան եկամուտներ՝ անգործութեան ապահովագրութենէն», Տարօն Աճեմօղլու եւ Ռոպըրթ Շիմըր, Յունիս 2000, Եւրոպական տնտեսագիտական ամսագիր, հատոր 44, էջ 1195- 1224 (Productivity Gains from Unemployment Insurance, Daron Acemoglu and Robert Shimer, June 2000, European Economic Review, volume 44, pp.1195-1224):
- «Ժողովրդավարացում կամ ճնշո՞ւմ», Տարօն Աճեմօղլու եւ Ճէյմս Ռապինսըն, Ապրիլ 2000, Եւրոպական տնտեսագիտական ամսագիր, ուսումնասիրութիւններ եւ գործարկումներ, հատոր 44, էջ 683-693 (Democratization or Repression? Daron Acemoglu and James A. Robinson, April 2000, European Economic Review, Papers and Proceedings, vol 44, 683-693):
- «Վերապատրաստման եւ վերապատրաստման արդիւնքներու հաստատագիր», Տարօն Աճեմօղլու եւ Ճոն Սթեֆըն Փիսք, Ապրիլ 2000, Եւրոպական տնտեսագիտական ամսագիր, ուսումնասիրութիւններ եւ գործարկումներ, հատոր 44, էջ 917-927 (Certification of Training and Training Outcomes, Daron Acemoglu and Jorn-Steffen Pischke, April 2000, European Economic Review, Papers and Proceedings, vol 44, 917-927):
- «Անգործութեան եւ աշխատավարձի անհաւասարութեան փոփոխութիւններ», Այլընտրանքային տեսութիւն եւ որոշ ապացոյցներ, Դեկտեմբեր 1999, Ամերիկեան տնտեսագիտական ամսագիր, հատոր 89, էջ 1259-1278 (Changes in Unemployment and Wage Inequality։ An Alternative Theory and Some Evidence, Daron Acemoglu, December 1999, American Economic Review, volume 89, pp.1259-1278):
- «Անգործութեան արդիւնաւէտ ապահովագրութիւն», Տարօն Աճեմօղլու եւ Ռոպըրթ Շիմըր, Հոկտեմբեր 1999, Քաղաքական տնտեսութեան հանդէս, հատոր 107, էջ 893-928 (Efficient Unemployment Insurance, Daron Acemoglu and Robert Shimer, October 1999, Journal of Political Economy, volume 107, pp.893-928):
- «Խափանումներ եւ արդիւնաւէտութիւն որոնողական բախումներու հետ», Տարօն Աճեմօղլու եւ Ռոպըրթ Շիմըր, Նոյեմբեր 1999, Միջազգային տնտեսագիտական ամսագիր, հատոր 40, էջ 827-850 (Holdups and Efficiency with Search Frictions, Daron Acemoglu and Robert Shimer, November 1999, International Economic Review, volume 40, pp.827-850):
- «Աշխատավարձի կառուցուածքը եւ ներդրումները՝ ընդհանուր վարժողական աշխատանքներու մէջ», Տարօն Աճեմօղլու եւ Ճոն Սթեֆըն Փիսք, Յունիս 1999, Քաղաքական տնտեսութեան հանդէս, հատոր 107, էջ 539-572 (The Structure of Wages and Investment in General Training, Daron Acemoglu and Jorn-Steffen Pischke, June 1999, Journal of Political Economy, volume 107, pp.539-572):
- «Տեղեկատուութեան կուտակումը զարգացման մէջ», Տարօն Աճեմօղլու եւ Ֆապրիզիօ Զիլիպոթի, Մարտ 199, Information Accumulation in Development, Տնտեսական աճի ամսագիր, հատոր 4, էջ 5-38 (Daron Acemoglu and Fabrizio Zilibotti, March 1999, Journal of Economic Growth, volume 4, pp.5-38):
- «Պեքըրէն անդին», ոչ կատարեալ շուկաներու մէջ վարժողական աշխատանքներ, Տարօն Աճեմօղլու եւ Ճոն Սթեֆըն Փիսք, Փետրուար 1999, Տնտեսագիտական ամսագիր, հատոր 109, էջ 112-142 (Beyond Becker։ Training in Imperfect Labor Markets, Daron Acemoglu and Jorn-Steffen Pischke, February 1999, Economic Journal, volume 109, pp.112-142):
- «Ինչո՞ւ նոր արուեստագիտութիւնը կ'ամբողջացնէ հմտութիւնները», Ուղղորդուած գիտարուեստական փոփոխութիւն եւ աշխատավարձի անհաւասարութիւն, Տարօն Աճեմօղլու, Նոյեմբեր 1998, Տնտեսագիտական եռամսեայ հանդէս, հատոր 113, էջ 1055- 1089 (Why Do New Technologies Complement Skills? Directed Technical Change and Wage Inequality, Daron Acemoglu, November 1998, Quarterly Journal of Economics, volume 113, pp.1055-1089):
- «Սեփականութեան իրաւունքներ», ապականութիւն եւ գումարներու սահմանում, ընդհանուր հաւասարակշռութեան մօտեցում, Տարօն Աճեմօղլու եւ Թիերի Վերտիէ, Սեպտեմբեր 1998, Տնտեսագիտական ամսագիր, հատոր 108, էջ 1381-1403 (Property Rights, Corruption and the Allocation of Talent։ A General Equilibrium Approach, Daron Acemoglu and Thierry Verdier, September 1998, Economic Journal, volume 108, pp.1381-1403):
- «Ինչո՞ւ վաճառատուները կը մարզուին», տեսութիւններ եւ ապացոյցներ», Տարօն Աճեմօղլու, Ճորն Սթեֆըն Փիսք, Փետրուար 1998, Տնտեսագիտութեան եռամեայ հանդէս, հատոր, 113, էջ 79-119 (Why Do Firms Train? Theory and Evidence, Daron Acemoglu and Jorn-Steffen Pischke, February 1998, Quarterly Journal of Economics, volume 113, pp.79-119):
- «Վարկային շուկայի անկատարութիւններ եւ հսկողութենէ սեփականութեան տարանջատում», Տարօն Աճեմօղլու, Փետրուար 1998, տնտեսագիտական տեսութիւններու հանդէս, հատոր 78, էջ 355-381 (Credit Market Imperfections and Separation of Ownership from Control, Daron Acemoglu, February 1998, Journal of Economic Theory, volume 78, pp.355-381):
- «Անհամաչափ առեւտուրի շրջաններ, Տեսութիւն եւ ժամանակային շարքի ապացոյցներ», Տարօն Աճեմօղլու եւ Էնտրիւ Սքոթ, Դեկտեմբեր 1997, Դրամավարկային տնտեսագիտութեան ամսագիր, հատոր 10, էջ 501-522 (Asymmetric Business Cycles։ Theory and Time Series Evidence, Daron Acemoglu and Andrew Scott, December 1997, Journal of Monetary Economics, volume 40, pp.501-522):
- «Պրոմեթեւսը բախտո՞վ ազատ էր», զանազանութիւնը եւ աճը, Տարօն Աճեմօղլու եւ Ֆապրիզիօ Զիլիպոթի, Օգոստոս 1997, քաղաքական տնտեսագիտութեան հանդէս, հատոր 105, էջ 709-751 (Was Prometheus Unbound by Chance? Risk, Diversification and Growth, Daron Acemoglu and Fabrizio Zilibotti, August 1997, Journal of Political Economy, volume 105, pp.709-751):
- «Ուսուցում եւ նորարարութիւն անկատար աշխատաշուկային մէջ», Տարօն Աճեմօղլու, Յուլիս 1997, Տնտեսագիտական ուսումնասիրութիւններու ակնարկ, հատոր 64, էջ 445-464 (Training and Innovation in an Imperfect Labor Market, Daron Acemoglu, July 1997, Review of Economic Studies, volume 64, pp.445-464):
- «Համապատասխանութիւն, տարասեռութիւն եւ եկամուտի բաշխման եղափոխութիւն», Տարօն Աճեմօղլու, Մարտ 1997, տնտեսական աճի ամսագիր, հատոր 2, էջ 61-92 (Matching, Heterogeneity and the Evolution of Income Distribution, Daron Acemoglu March 1997, Journal of Economic Growth, volume 2, pp.61-92):
- «Մարդկային ընկերութեան հմտութիւններու եւ գիտելիքներու կուտակումը կրնայ աւելի մեծ օգուտներու յանգեցնել», Տարօն Աճեմօղլու, Օգոստոս 1996, Տնտեսագիտութեան եռամսեայ լրագիր, հատոր 111, էջ 779-804 (A Microfoundation For Social Increasing Returns in Human Capital Accumulation, Daron Acemoglu, August 1996, Quarterly Journal of Economics, volume 111, pp.779-804):
- «Անհամաչափ տեղեկատուութիւն», Սակարկութիւններ եւ գործազրկութեան տատանումներ, Տարօն Աճեմօղլու, Նոյեմբեր 1995, Միջազգային տնտեսական տեսութիւն, հատոր 36, էջ 1003-1024 (Asymmetric Information, Bargaining and Unemployment Fluctuations, Daron Acemoglu November 1995, International Economic Review, volume 36, pp.1003-1024):
- «Պարգեւատրման կառուցուածքները եւ տաղանդներու բաշխումը», Տարօն Աճեմօղլու, Յունուար 1995, Եւրոպական տնտեսագիտութեան ընկերութեան ամսագիր, հատոր 39, էջ 17-33 (Reward Structures and Allocation of Talent, Daron Acemoglu January 1995, European Economic Review, volume 39, pp.17-33):
- «Ուղղահայեաց լրացնում եւ հեռաւորութիւն մինչեւ սահման», Տարօն Աճեմօղլու, Ֆիլիփ Աղիոն եւ Ֆապրիզիօ Զիլիպոթի, 2003, Եւրոպական տնտեսագիտութեան ընկերութեան ամսագիր (Vertical Integration and Distance to Frontier, Daron Acemoglu, Philippe Aghion and Fabrizio Zilibotti, 2003, Journal of the European Economic Association):
Պարգեւներ եւ մրցանակներ
Խմբագրել- 1996-ին պարգեւատրուած է տնտեսագիտութեան ամսագիրին մէջ (Economic Journal) լաւագոյն հրապարակման համար
- 2004-ին ստացած է՝
- Շիքակոյի համալսարանի Շուլցի մրցանակ,
- Շերուին Ռոսենի պարգեւ՝ աշխատանքի տնտեսագիտութեան բնագաւառին մէջ, ակնառու ներդրման համար,
- 2005-ին ստացած է Ճոն Պէյթս Քլարքի շքանշան,
- 2006-ին ընտրուած է Ամերիկայի արուեստներու եւ գիտութիւններու կաճառի անդամ,
- արժանացած է Գիտութեան թրքական կաճառի «Ընկերային գիտութիւններու ակադեմիական մրցանակ՝ 2006»-ին
- 2007-ին ստացած է Ճոն վան Նոյմանի պարգեւ:
- 2024-ին Տնտեսագիտութեան ոլորտին մէջ՝ Նոպելեան մրցանակակիր:
Ծանօթագրութիւններ
Խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Munzinger Personen
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #124929575 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Awarding Turkish President’s Prize to Armenian economist Daron Acemoğlu displeased Turkish officials // Արմենպրես — 2013.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Armenia’s PM meets renowned ethnic Armenian economist Daron Acemoglu // Tert.am — 2012.
- ↑ http://www.bbc.co.uk/iplayer/episode/p00qdrqv/hd/The_Forum_Does_Failure_breed_Success/ — (untranslated), 2012.
- ↑ The Raw Face of Capitalism, Kremlin Style // The New York Times / J. Kahn — Manhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2011. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
- ↑ Development Won’t Ensure Democracy in Turkey // The New York Times / J. Kahn — Manhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2013. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
- ↑ Open society a pathway to prosperity // The Sydney Morning Herald — Sydney: Fairfax Media, 2013. — ISSN 0312-6315
- ↑ Daron Acemoglu — Project Syndicate.
- ↑ https://www.carnegie.org/awards/honoree/daron-acemoglu/
- ↑ https://web.archive.org/web/20060222074250/http://www.econometricsociety.org/newfellows.asp
- ↑ Sorman Guy (2013)։ Economics Does Not Lie [L’Économie ne ment pas]։ Encounter Books։ էջ 31։ «Daron Acemoğlu, an Armenian from Turkey»
- ↑ «Why Nations Fail»։ International School of Economics at Tbilisi State University։ 10 February 2014։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 22 February 2015-ին։ արտագրուած է՝ 21 November 2016։ «Acemoglu, a Turkish-born Armenian»
- ↑ Freeland Chrystia (6 June 2013)։ «Drawbacks to Ruling With a Heavy Hand»։ Նիւ Եորք Թայմզ։ «Daron Acemoglu, a Turkish-born professor of economics»
- ↑ Yerakouyn Daily News Բոլորս Պէտք է Լիայոյս Ըլլանք Հայաստանի Ապագայի Հարցով. Տարօն Աճէմօղլու Archived 2018-05-20 at the Wayback Machine.
- ↑ Տարօն Աճեմօղլու
- ↑ «Ինչո՞ւ պետութիւններ կը ձախողին»
- ↑ «Տարօն Աճեմօղլուն՝ Աշխարհի Ամէնէն Նշանաւոր Տնտեսագէտը»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2019-04-07-ին։ արտագրուած է՝ 2016-11-21
- ↑ «ՏնտեսագԷտ Տարօն Աճէմօղլու Արժանացաւ Նոպելեան Մրցանակին»։ Hairenik Weekly Newspaper (en-US)։ արտագրուած է՝ 2024-10-16
- ↑ «Հայազգի Տարօն Աճեմօղլուն` Նոպելեան Մրցանակակիր»։ Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon) (en-US)։ 2024-10-15։ արտագրուած է՝ 2024-10-16