Արշակ Յարութիւնեան

Արշակ Յարութիւնեան (5 (17) Ապրիլ 1869[1][2], Թիֆլիս, Ռուսական Կայսրութիւն[1][2] - 27 Յուլիս 1936(1936-07-27)[1][2], Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Անդրկովկասի ԽՖՍՀ, Խորհրդային Միութիւն[1][2]), հայ դերասան, ՀԽՍՀ վաստակաւոր դերասան (1934

Արշակ Յարութիւնեան
Ծնած է 5 (17) Ապրիլ 1869[1][2]
Ծննդավայր Թիֆլիս, Ռուսական Կայսրութիւն[1][2]
Մահացած է 27 Յուլիս 1936(1936-07-27)[1][2] (67 տարեկանին)
Մահուան վայր Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Անդրկովկասի ԽՖՍՀ, Խորհրդային Միութիւն[1][2]
Ազգութիւն Հայ[1]
Մասնագիտութիւն դերասան

Կենսագրութիւն

Խմբագրել

Արշակ Յարութիւնեանը ծնած է 1869-ին, Թիֆլիս։ Եղած է հայ թատրոնի ամենահին դերասաններէն մէկը։ Աւարտած է Ներսիսեան դպրոցը։ 1887 թուականէն ան դերասանական գործունէութեան սկսած է։ Աշխատած է Թիֆլիսի եւ Պաքուի թատրոններուն մէջ, խաղցած է Գէորգ Չմշկեանի եւ Գ. Տէր-Դաւթեանի խումբերուն հետ, Դ. Պետրոսեանի, Յովհաննէս Աբելեանի, Մայսուրեան-Զարիֆեան եւ այլ խումբերու հետ հանդէս եկած է Կովկասի, Միջին Ասիոյ, Պարսկաստանի եւ Թուրքիոյ մէջ։ Հիմնականօրէն խաղցած է ուժեղ խառնուածքի դրամատիկական դերեր, հարազատութեամբ վերարտադրած է յատկապէս սունդուկեանական կերպարները։ 25 Յունուար 1922-ին, Երեւանի Առաջին Պետթատրոնի բացման օրը խաղցած է «Պեպօ» ներկայացումին մէջ, ուր հանդէս եկած է գլխաւոր դերով։[3]

Խաղցած դերերը թատրոնի մէջ

Խմբագրել
  • Պեպօ՝ «Պեպօ»
  • Սաղաթել՝ «Պատուի Համար»
  • Սուլէյման՝ «Դաւաճանութիւն»
  • Զամբախով՝ «Խաթաբալա»
  • Սարգիս՝ «էլի Մէկ Զոհ»[4]
  • Օսեփ՝ «Քանդած Օճախ»
  • Գրիգոր Աղա՝ «Ժայռ»
  • Յագօ՝ «Օթելլօ»
  • Կլաւդիոս՝ «Համլեթ»

Յօդուածներով եւ բանաստեղծութիւններով հանդէս եկած է«Արաքս», «Թատրոն», «Մշակ», «Տարազ» եւ այլ պարբերականներու մէջ։

1897 թուականին Թիֆլիսի մէջ լոյս կը տեսնէ անոր «Բանաստեղծութիւններ» խորագրով ժողովածուն։ 1926 թուականէն նկարահանուած է ֆիլմերու մէջ՝ «Շորն ու Շորշորը», «Զամալլու», «Գիքոր», «Մեր Կոլխոզի Մարդիկ»։

Աղբիւրներ

Խմբագրել
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Հայկական համառոտ հանրագիտարանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 3.
  3. Հայ սովետական թատրոնի պատմութիւն։ Երեւան: ՀՍՍՀ Գիտութիւններու Ակադեմիայի Հրատարակչութիւն։ 1967 
  4. ««Ձեր Աստուածը փողն է». Սունդուկեանի «Էլի մէկ զոհը»»։ Style Arka։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2018-12-12-ին։ արտագրուած է՝ 2018-12-21 

Արտաքին յղումներ

Խմբագրել