Էմին Տէր Գրիգորեան
Էմին Տէր Գրիգորեան (1 Յունուար 1855, Երեւան, Կովկասի Փոխարքայութիւն, Ռուսական Կայսրութիւն - 18 Սեպտեմբեր 1939, Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն), հայ թատերագիր եւ մշակութային գործիչ։ 1934 թուականին եղած է Խորհրդային Հայաստանի Գրողներու միութեան անդամ։
| Էմին Տէր Գրիգորեան | |
|---|---|
| Ծնած է | 1 Յունուար 1855 |
| Ծննդավայր | Երեւան, Կովկասի Փոխարքայութիւն, Ռուսական Կայսրութիւն |
| Մահացած է | 18 Սեպտեմբեր 1939 (84 տարեկանին) |
| Մահուան վայր | Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն |
| Քաղաքացիութիւն |
 Ռուսական Կայսրութիւն.svg){kind=small} Խորհրդային Միութիւն |
| Ուսումնավայր | Լազարեան Ճեմարան |
| Մասնագիտութիւն | դերասան, թարգմանիչ, Խմբագիր, գեղանկարիչ |
| Անդամութիւն | Խորհրդային Հայաստանի Գրողներու Միութիւն |
Կենսագրական գիծեր Խմբագրել
Ծնած է Երեւան: Կրթութիւնը ստացած է Մոսկուայի Լազարեան ճեմարանէն, ուրկէ շրջանաւարտ ըլլալէ ետք վերադարձած է Երեւան:
Գործունէութիւն Խմբագրել
Էմին եղած է Երեւանի թատրոնի հիմնադիրներէն, հանդէս գալով իբրեւ թատերագիր, բեմադրիչ, ինչպէս նաեւ դերասան:
Իր թատերական առաջին գործը՝ «Խեչոյի թուզը» գրած է 1869 թուականին: Գրած է բազմաթիւ թատերական աշխատութիւններ, որոնք ներկայացուած են Անդրկովկասի հայկական թատրոնին մէջ։
Իր թատրերգութիւնները ներկայացուած են Երեւանի, Թիֆլիսի եւ բազմաթիւ այլ շրջաններու մէջ: Իր թատրերգութիւններէն ամենէն յայտնիներէն են՝
- «Բարեգործութեան դիմակի տակ»ը,
- «Զրկանքի զոհ»ը,
- «Վայրենին» եւ այլ գործեր:
Տպարանն ու հրատարակութիւնները Խմբագրել
Էմին թատրոնի կողքին զբաղած է նաեւ հրատարակութեամբ։ Երեւանի մէջ ունեցած է իր սեփական տպարանը, ուր տպագրուած են իր եւ այլ գրողներու բազմաթիւ գիրքեր[1][2]:
Որոշ ժամանակ հրատարակած է «Երեւանի Յայտարարութիւններ» թերթը[3]: Գրած է բանաստեղծութիւններ, որոնք 1876 թուականին հրատարակուած են «Թռչնիկ» խորագրեալ աշխատութեան մէջ:
Թարգմանութիւններ Խմբագրել
Թատրերգութեան եւ թատերագրութեան կողքին զբաղած է նաեւ թարգմանութեամբ, օտար լեզուներէ հայերէնի թարգմանելով զանազան թատրոններ, որոնցմէ կարելի է յիշել «Հերկուլես»ն ու «Ոճրագործի ընտանիքը»:
Էմինի դիմանկարը ցայսօր կը գտնուի Հայաստանի Ազգային պատկերասրահին մէջ, նկարուած Ստեփան Աղաջանեանի կողմէ՝ 1935 թուականին[4][5]:
Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել
- ↑ «AV Production - Էմին Տէր-Գրիգորեան»։ avproduction.am։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2022-08-10-ին։ արտագրուած է՝ 2022-03-14
- ↑ «Կոհա առցանց քարտարան, Էմին Տէր-Գրիգորեան»։ haygirk.nla.am
- ↑ «Վիեննայի մենաստանին մամուլին շտեմարանը- ԵՐԵՒԱՆԻ ՅԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐ»։ արտագրուած է՝ 2022-12-22
- ↑ «Աղաջանեան Ստեփան Մելիքսեթի | Էմին Տէր-Գրիգորեանի դիմանկարը - Շտեմարան - Հաւաքածու - Հայաստանի ազգային պատկերասրահ»։ www.gallery.am
- ↑ «ԷՄԻՆ ՏԷՐ-ԳՐԻԳՈՐԵԱՆ (1855-1939)»։ www.jamanak.com։ արտագրուած է՝ 2022-03-14