Նիկողոս Զօրայեան

Նիկողոս Զօրայեան;
Ծնած է	1821
Ծննդավայր	Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահացած է	30 Նոյեմբեր 1859
Մահուան վայր	Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մասնագիտութիւն	տնտեսագէտ, հրապարակախօս, ուսուցիչ

Նիկողոս Զօրայեան (1821^[1], Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն^[1] - 30 Նոյեմբեր 1859(1859-11-30)^[1], Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն^[1]), Հայ տնտեսագէտ, կրթական գործիչ եւ հրապարակագիր, որ զբաղած է մասնաւորաբար ըներակաբանական հարցերով:

Կենսագրութիւն

Նիկողոս ծնած է Գումգաբու, Թուրքիա։ Նախնական կրթութիւնը ստացած է իր ծննդավայրին Մայր վարժարանին մէջ։ Պոլսոյ զանազան վարժարաններէն ներս աշակերտելէ ետք անցած է Եւրոպա՝ տարբեր երկիրներ շրջելով ձեռք բերած է մեծ զարգացում։ Եղած է գրագէտ, հրապարակագիր եւ ազգային գործիչ։

Գործունէութիւն

Պոլիս վերադաձին աջակիցը եղած է Կարապետ Իւթիւճեան «Մասիս» օրաթերթի հիմնարկութեան կապակցութեամբ։ Ան կատարած է նաեւ թարգմանութիւններ Անգլերէն է եւ 1838 թուականին նշանակուած է Պոլիսի մաքսատունին թարգմանն ու մեկնաբանը: Քանի մը տարիներ աշխատելէ յետոյ ճամբորդած է Փարիզ, իսկ այնտեղէն՝ Վենետիկ, ապա՝ ծննդավայրը:

Անոր նախասիրած ճիւղերը եղած են տնտեսագիտութիւն, իմաստասիրութիւն, մանկավարժութիւն եւ պատմութիւն: Ան «Մասիս» օրաթերթին նուիրած է տնտեսական նշանաւոր յօդուածներու շարք մը «Օ․» ստորագրութեամբ։

Զօրայեան 1947 թուականին կրկին ճամբորդած է Փարիզ, որպէս Տատեան Յովհաննէսին թարգման։ Վերադառնալով Պոլիս, ծաւալած է մշակութային լայն գործունէութիւն։ Զօրայեան իր գրական ասպարէզը սկսած է 1847 թուականին վերջերուն, «Բազմավէպ» պարբերաթերթին մէջ տպագրելով տնտեսագիտական յօդուածներ եւ այսպիսով սկսած է աշխատիլ «Հայաստան» թերթին մէջ։

Նիկողոս եղաւ աշխարհաբարի ախոյաններէն մէկը եւ ինքն գրած էր պարզ լեզուով, յստակ տրամաբանութեամբ եւ հաստատ համոզումներով։

Գործեր

Նիկողոս ստորագրած է բազմաթիւ գործեր․

«Նկարագիր ազգային դաստիրակութեան»,
«Քաղաքական տնտեսութեան վրայ տեղեկութիւններ»,
«Վարժութիւն ընթերցանութեան»,
«Ընթերցասիրութիւն» թարգմանութիւնները եւ այլ գործեր։

Աղբիւրներ

«Արդի Հայ Գրականութիւն», Ա. Հատոր, Մուշեղ Իշխան, Պէյրութ, 1850-1885, էջ 211:
«Դիմաստուերներ», Հրանդ Ասատուր, 1921, էջ 1-35։
«Ժամանակ» օրաթերթ, 23 Յուլիս 2009, էջ 2։

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1239328"_data-entity-id="Q2657718">[[:hy:s:Հայկական_սովետական_հանրագիտարան|Հայկական_սովետական_հանրագիտարան]]<span_class="wef_low_priority_links">_/_խմբ._[[:Վիքտոր_Համբարձումեան|Վ.&nbsp;Համբարձումյան]],_[[:Կոստանդին_Խուդաւերդեան|Կ.&nbsp;Խուդավերդյան]]_—_[[:d:Q124405912|Հայկական_հանրագիտարան_հրատարակչություն]],_1974.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a></div>-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a>

[1]

Նիկողոս Զօրայեան
Ծնած է	1821^[1]
Ծննդավայր	Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն^[1]
Մահացած է	30 Նոյեմբեր 1859(1859-11-30)^[1]
Մահուան վայր	Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն^[1]
Մասնագիտութիւն	տնտեսագէտ, հրապարակախօս, ուսուցիչ