Չագալճըգ (արաբերէն՝ جاقالجق‎) գիւղը կը գտնուի Սուրիո Չինարճըգ գիւղէն մօտ 1 քմ. հարաւ-արեւմուտք։ Ան կազմուած է 2 թաղերէ՝ գլխաւոր թաղը եւ Մաթըսլէք (բուն թաղէն հարաւ-արեւելք)։

Գիւղ
Չագալճըգ
Երկիր Սուրիա
Ենթարկում Քեսապ շրջան
Բնակչութիւն 48 մարդ
Ազգային կազմ Հայեր
Տեղաբնականուն քեսապցի
Ժամային գօտի UTC+2, ամառը UTC+3

Հակիրճ պատմութիւն Խմբագրել

XIX դարու սկիզբը գիւղը եղած էր Թրթռեան գերդաստանի բնակիչներուն կալուածը։ Ժամանակ մը ետք, ուրիշ թաղ մը կը կազմուի Մաթոսեան գերդաստանի բնակիչներուն հաստատումով Մաթըսլէք շրջանի մէջ։

1911-ի մարդահամարին երկու թաղերը կ՛ապրին 25 ընտանիք կամ 143 անձ։

1915-ի տարագրութեան ատեն կը զոհուին մօտաւորապէս բնակչութեան կէսը։ 1920-ին գիւղ կը վերադառնան միայն 50 անձ, 27 այլ գիւղացիներ մնալով շրջանէն դուրս (Հալէպ, Պէյրութ

1947-ին հայրենիք կը ներգաղթեն 29 անձ։ 1955-ի գիւղի բնակչութեան թիւը կը հասնի 38 անձի։

1993-ի տուեալներով գիւղը ունէր 48 անձ հայ բնակիչ կամ 13 տուն։ Կան նաեւ Հալէպէն հայեր, որ ունին իրենց անձնական տուներն ու կալուածները։

Բնորոշիչ Կառոյցներ Խմբագրել

 
Քէօրքիւնէ եւ հեռուն Չագալճըք

Գիւղին գլխաւոր կառոյցներն են՝

  1. Հսկայ սօսի ծառը որ Չագալճըգի աղբիւրին մօտ տնկուած է 1880-ական թուականներուն։
  2. Ունեցած է մէկ դպրոց՝ Աւետարանական վարժարանը (1910-1934)։
  3. Մաթըսլէք թաղի աղբիւրը։

Մատենագիտութիւն Խմբագրել

  1. Յակոբ Չոլաքեան, «Քեսապ», Ա. հատոր, Հալէպ, 1995
  2. Յակոբ Չոլաքեան, «Քեսապ», Գ. հատոր, Հալէպ, 2004
  3. Յակոբ Չոլաքեան, «Քեսապի երեք օրերը», Երեւան, 2014
  4. Սուրիական մարադահամար՝ http://www.cbssyr.org/new%20web%20site/General_census/census_2004/NH/TAB06-6-2004.htm
  5. Լոս Անճըլեսի Քեսապի Ուսումնասիրաց Միութիւն - Կայքէջ www.keaofla.com
  6. Լոս Անճըլէսի Քեսապի Ուսումնասիրաց Միութիւն - տարեկան գրքոյկ 25 թիւ՝1991-2015
  7. Պէյրութի Քեսապի Ուսումնասիրաց Միութիւն - Ալպոմ Քեսապի եւ շրջակայից- Պէյրութ, 1955
  8. Հայկական Սովետական Հանրագիտարան - Հատոր 4, 7, 12 - Երեւան 1974-1986
  9. Լոս Անճըլեսի Քեսապի Ուսումնասիրաց Միութիւն - Քեսապն ու քեսապցին - Լոս Անճըլես 2011