Չինարճըգ
Չինարճըգ, Քեսապ աւանի գիւղերէն։ Գիւղը կը գտնուին անտառապատ լանջերու կողին[1]. կազմուած է 2 թաղերէ՝ Աղբիւրին թաղը եւ Գաթապեաններուն թաղը (աղբիւրէն մօտ 500 մեթր վեր բարձունքի մը վրայ)։ Չինարճըգ իր անունը կը պարտի հսկայ սօսի (թրքերէն չինար) ծառին որ աղբիւրին մօտ տնկուած էր 1880-ական թուականներուն։
Գիւղ | |
---|---|
Չինարճըգ | |
Երկիր | Սիրիա |
Ենթարկում | Քեսապ շրջան |
Շրջան | Քեսապ |
Բնակչութիւն | 71 մարդ |
Ազգային կազմ | Հայեր, Ալեւիներ |
Տեղաբնականուն | քեսապցի |
Ժամային գօտի | UTC+2, ամառը UTC+3 |
Հակիրճ պատմութիւն
ԽմբագրելԳիւղը կը գտնուի Քեսապ աւանէն 3 քմ. հարաւ։ 19րդ դարու սկիզբը գիւղը եղած էր Քեսապի բնակիչներուն կալուածը ուր միայն ամրան ամիսներուն գիւղացիք կը մնային։ Ժամանակ մը ետք, ուրիշ բնակիչներ կուգան նաեւ մօտակայ գիւղերէն եւ կը հասատատուին Չինարճըգ։
1865-ին Անտոնեան Վարդապետի համաձայն հոն կապրէին 40 ընտանիք։ 1911-ի մարդահամարի համաձայն գիւղի բնակչութիւնը կը հասներ 176 անձի այսինքն 38 տուն։
1915-ին տարագրութենէ առաջ գիւղը ուներ 210 բնակիչ։ Տարագրութեան ատեն կը զոհուին մօտաւորապէս բնակչութեան երկու-երրորդը։ 1920-ին գիւղ կը վերադառնան միայն 77 անձ, 31 այլ գիւղացիներ մնալով շրջանէն դուրս (Հալէպ, Պէյրութ)։
1947-ին հայրենիք կը ներգաղթեն 119 անձ, եթէ նկատի առնենք 1955-ի գիւղի բնակչութեան թիւ որ 68 անձ կը համարուի, ուրեմն գիւղի բնակչութեան մօտ երկու երրորդը գաղթած է Հայաստան։
1993-ի տուեալներով գիւղը ուներ 71 անձ հայ բնակիչ կամ 18 տուն։ Կան նաեւ ալեւի ընտանիքներ որ ունին իրենձ տուներն ու կալուածները։
Բնորոշիչ Կառոյցներ
ԽմբագրելԳիւղին գլխաւոր կառոյցներն են՝
- Աղբիւրը իր սօսի ծառով եւ 1920-ական թուականերէ գործող Ճուրեան սրճարանով։
- Ունեցած է երկու դպրոց՝ Ազգային (1910-1943) եւ լատինաց (1904-1946)։
Սօսի ծառին տակ գիւղացիներուն հետ հանդիպումեր ունեցած են Նիկոլ Աղբալեանը, Համազասպը, Ռուբէնը եւ Սօսէ Մայրիկը։
Մատենագիտութիւն
Խմբագրել- Յակոբ Չոլաքեան, «Քեսապ», Ա. հատոր, Հալէպ, 1995
- Յակոբ Չոլաքեան, «Քեսապ», Գ. հատոր, Հալէպ, 2004
- Յակոբ Չոլաքեան, «Քեսապի երեք օրերը», Երեւան, 2014
- Սուրիական մարադահամար՝ http://www.cbssyr.org/new%20web%20site/General_census/census_2004/NH/TAB06-6-2004.htm
- Լոս Անճըլեսի Քեսապի Ուսումնասիրաց Միութիւն - Կայքէջ www.keaofla.com
- Լոս Անճըլէսի Քեսապի Ուսումնասիրաց Միութիւն - տարեկան գրքոյկ 25 թիւ՝1991-2015
- Պէյրութի Քեսապի Ուսումնասիրաց Միութիւն - Ալպոմ Քեսապի եւ շրջակայից- Պէյրութ, 1955
- Հայկական Սովետական Հանրագիտարան - Հատոր 4, 7, 12 - Երեւան 1974-1986
- Լոս Անճըլեսի Քեսապի Ուսումնասիրաց Միութիւն - Քեսապն ու քեսապցին - Լոս Անճըլես 2011