Քարել Հանսա
Քարել Հանսա (չեխ․՝ Karel Hansa,25 Նոյեմբեր 1890[1], Վիեննա, Աւստրո-Հունգարիա - 4 Յունիս 1967[1], Փրակա, Չեխոսլովաքիա[1]), չեխ գրող, ճանապարհորդ, հայ ժողովուրդի մեծ բարեկամ:
| Քարել Հանսա | |
|---|---|
 | |
| Ծնած է | 25 Նոյեմբեր 1890[1] |
| Ծննդավայր | Վիեննա, Աւստրո-Հունգարիա |
| Մահացած է | 4 Յունիս 1967[1] (76 տարեկանին) |
| Մահուան վայր | Փրակա, Չեխոսլովաքիա[1] |
| Երկեր/Գլխաւոր գործ | «Արեւելքի Սարսափները» |
| Մասնագիտութիւն | գրագէտ, Ճանապարհորդ, հետազօտող, ճանապարհորդ |
Կենսագրական գիծեր Խմբագրել
Ծնած է Վիեննա։ Հայրնը ունեցած է աւստրիական կամ գերմանական ծագում, մայրը` չեխական:
Չեխական պաշտօնական արխիւային փաստաթղթերէն յայտնի դարձած է, որ Հանսան մայրենի լեզուն նկատած է չեխերէնը: Անոնց ընտանիքը Աւստրիայէն Չեխիա տեղափոխուախ է մինչեւ 1919 թուական: Իսկ 1932 թուականին Հանսան արդէն ստացած է Չեխիոյ քաղաքացիութիւն:
«Արեւելքի Սարսափները» աշխատութիւնը Խմբագրել
1923 թուականին հրատարակած է «Արեւելքի Սարսափները» խորագիրը կրող գիրքը, անիկա Հայոց ցեղասպանութեան վերաբերող չեխերէն գրուած առաջին գիրքն է[2]: Հանսա «Արեւելքի արհաւիրքները» գիրքին մէջ վաւերագրած է իր տեսածը։
1922 թուականին, Հանսա Զմիւռնիա երթալու ճանապարհին, առաջին անգամ նաւուն վրայ տեսած է յոյն փախստականներ, իսկ երբ հասած է Պէյրութ եւ Սուրիա, հանդիպած է Հայոց ցեղասպանութիւնը վերապրածներու: Ան աշխատանքի անցած է Մերձաւոր Արեւելքի նպաստամատոյց կազմակերպութեան մէջ եւ սկսած է արձանագրել հայ որբերը, իսկ որոշ ժամանակ ետք նաեւ մասնակցած է որբերուն Ուրֆայէն եւ Խարբերդէն դէպի Հալէպ եւ Պէյրութ տեղափոխման աշխատանքին:
2022-ի աշնան, լոյս տեսած է Հանսայի «Արեւելքի արհաւիրքները» գիրքին հայերէն քննական թարգմանութիւնը` «ՕՐԵՐ» եւրոպական ամսագիրի կայքէջի գլխաւոր խմբագիր, Քարլի համալսարանի դոկտ. Աննա Կարապետեանի աշխատասիրութեամբ եւ մեկենասութեամբ «Մարլենքա ինթըրնէշընըլ» ընկերութեան նախագահ Գէորգ Աւետիսեանի[3]: