Երուանդ Փամպուքեան

Երուանդ Փամպուքեան (5 Օգոստոս 1933(1933-08-05), Հալէպ, Սուրիա), հայ պատմաբան, խմբագիր եւ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան անդամ[1]:

Երուանդ Փամպուքեան
Ծնած է 5 Օգոստոս 1933(1933-08-05) (90 տարեկան)
Ծննդավայր Հալէպ, Սուրիա
Ուսումնավայր Լիւվէնի Կաթոլիկ Համալսարան
Մասնագիտութիւն խմբագիր, պատմաբան, քաղաքագէտ

Կենասագրութիւն Խմբագրել

Ծնած է Օգոստոս 1933-ին, Հալէպ, Սուրիա: 1953-ին, աւարտած է Հալէպի Քարէն Եփփէ ճեմարանը, ուր ստացած է իր երկրորդական ուսումը եւ 1954-ին անցած՝ Վենետիկի Սուրբ Ղազար հայագիտական վարժարան: 1954-էն 1958 ուսանած է Պելճիքայի Լուվէնի համալսարանի ընկերային եւ քաղաքական գիտութիւններու բաժանմունքին մէջ[2], միաժամանակ հետեւելով Արեւելագիտութեան դասընթացքներու: 1958-էն ի վեր, Պէյրութի մէջ եղած է հայոց ոատմութեան եւ հայ մատենագրութեան ուսուցիչ[1]:

Գործունէութիւն Խմբագրել

Երուանդ Փամպուքեան շատ մեծ ներդրում ունեցած է իր ասպարէզին մէջ։ Դասաւանդած է Պէյրութի Համազգայինի Ճեմարանի (1958-2002), Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութեան դպրեվանքի (1958-1970) եւ Պէյրութի Ազգային Սուրէն Խանամիրեան վարժարանին մէջ։ Ան նաեւ ստանձնած է տնօրէնութեան պաշտօններ, ինչպէս Ազդակ օրաթերթի (1970-1978)[2] եւ Համազգայինի հայագիտական բարձրագոյն հիմնարկին (1979-2005)[1]:

2005-էն ի վեր, խմբագրած եւ հեղինակը դարձած է հայոց պատմութեան դասագիրքերու եւ բազմաթիւ այլ ուումնասիրութիւններու։ Խմբագրած է Նիկոլ Աղբալեանի «Երկեր»-ու Գ. եւ Դ. հատորները[1]:

Իր ասպարէզին ընդմէջէն, ան նաեւ բեղուն գործունէութիւն ունեցած է ՀՅԴ-ի մէջ, խմբագրելով Հրաչ Տասնապետեանի «Պատմութիւն Հայ Յեղափոխական շարժման եւ Հ. Յ. Դաշնակցութեան» եւ «Հ. Յ. Դաշնակցութեան կառոյցը» գործերը, ինչպէս նաեւ «Նիւթեր Հ. Յ. Դաշնակցութեան Պատմութեան Համար» Ե.-էն ԺԳ.[1][3] հատորները:

Հրատարակութիւններ Խմբագրել

  • «Մեծ Եղեռնի առաջին վաւերագրողը. Շաւարշ Միսաքեան», Անթիլիաս, 2017[4],
  • «Արամ Մանուկեան. Նամականի», Երեւան, 2018[5],
  • «Քրիստափոր Միքայէլեանի անտիպ նամակները», Երեւան, 2020[6],
  • «Նիկոլ Դուման. Նամականի», Երեւան, 2021[6],
  • «Ռոստոմի անտիպ նամակները», Երեւան, 2022[7],
  • «Հ. Յ. Դաշնակցութեան ծածկանուններու բառարան», Երեւան, 2023[8]։

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Հանրագիտարան, Հայոց պատմության հանրագիտարան, Փամպուքեան Երուանդ» 
  2. 2,0 2,1 ««Նիւթեր Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան Պատմութեան Համար»ի 8րդ Հատորին»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2019-04-07-ին։ արտագրուած է՝ 2017-01-21 
  3. «ՀՅԴ արխիվների 12-րդ հատորը. վարձքդ կատա՛ր, Երուանդ Փամպուքեան» 
  4. «ՄԵԾ ԵՂԵՌՆԻ ԱՌԱՋԻՆ ՎԱՎԵՐԱԳՐՈՂԸ. ՇԱՒԱՐՇ ՄԻՍԱՔԵԱՆ – 2021-3 – Vem Academic Journal / ՎԷՄ համահայկական հանդես»։ 2021-10-04։ արտագրուած է՝ 2024-01-27 
  5. ««Նամակները Շատ Հարազատ Եւ Անմիջական Են, Նաեւ Յստակ Կերպով Գաղափար Ալ Կու Տան, Որ Յեղափոխական Գործիչները, Մարտիկները Իրենց Աշխատանքները Ի՛նչ Պայմաններու Մէջ Կը Տանէին», «Ազդակ»-ին Կ՛ըսէ Պատմաբան Երուանդ Փամպուքեան – Aztag Daily – Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)»։ www.aztagdaily.com։ արտագրուած է՝ 2024-01-27 
  6. 6,0 6,1 ««Նիւթեր ՀՅ Դաշնակցութեան Պատմութեան» (13-րդ) «Քրիստափոր Միքայէլեանի Անտիպ Նամակները» Եւ «Նիկոլ Դուման. Նամականի» Հատորներու Շնորհահանդէս Երեւանի Մէջ – Aztag Daily – Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)»։ www.aztagdaily.com։ արտագրուած է՝ 2024-01-27 
  7. «‘«Ռոստոմի անտիպ նամակները»’-ի որոնման արդյունքները – Vem Academic Journal / ՎԷՄ համահայկական հանդես»։ 2023-02-07։ արտագրուած է՝ 2024-01-27 
  8. «Երուանդ Փամպուքեան, Հ. Յ. Դաշնակցութեան ծածկանուններու բառարան (անձնանուններ, տեղանուններ, թուանշանային ծածկագրեր) – 2023-2 – Vem Academic Journal / ՎԷՄ համահայկական հանդես»։ 2023-07-27։ արտագրուած է՝ 2024-01-27