Տա­թե­ւիկ Սա­զան­դա­րեա­ն

Օփերային երգչուհի։

Տաթեւիկ Սազանդարեան (20 Օգոստոս (2 Սեպտեմբեր) 1916[1], Խնձորեսկ, Զանգեզուրի Գաւառ, Ելիզավետպոլ Նահանգ, Կովկասի Փոխարքայութիւն, Ռուսական Կայսրութիւն[1] - 6 Հոկտեմբեր 1999(1999-10-06), Երեւան, Հայաստան), օփերային երգչուհի։

Տա­թե­ւիկ Սա­զան­դա­րեա­ն
Ծնած է 20 Օգոստոս (2 Սեպտեմբեր) 1916[1]
Ծննդավայր Խնձորեսկ, Զանգեզուրի Գաւառ, Ելիզավետպոլ Նահանգ, Կովկասի Փոխարքայութիւն, Ռուսական Կայսրութիւն[1]
Մահացած է 6 Հոկտեմբեր 1999(1999-10-06) (83 տարեկանին)
Մահուան վայր Երեւան, Հայաստան
Քաղաքացիութիւն  Ռուսական Կայսրութիւն
 Խորհրդային Միութիւն
 Հայաստան
Ազգութիւն Հայ[1]
Ուսումնավայր Երեւանի Կոմիտասի անուան պետական երաժշտանոց[1]
Տեսակ օփերա
Մասնագիտութիւն երգչուհի, երաժշտութեան ուսուցիչ, քաղաքական գործիչ
Աշխատավայր Ալեքսանդր Սպեդիարեանի Անուան Օփերայի Եւ Պալէթի Ազգային Ակադեմիական Թատրոն[1]
Երեւանի Կոմիտասի անուան պետական երաժշտանոց[1]
Երեւանի Պետական Գեղարուեստաթատերական հիմնարկ[1]
Վարած պաշտօններ ԽՍՀՄ գերագոյն խորհուրդի պատգամաւոր
Կուսակցութիւն Խորհրդային Միութեան համայնավարական Կուսակցութիւն[1]
Ամուսին Q113293231? եւ Հակոբ Խանջյան?

Կենսագրական գիծեր

Խմբագրել

Ծնած է Խնձորեսկի մէջ։ Մանկութիւնը անցած է Պաքու: 1929 թուականին տեղափոխուած է Մոսկուա, երգած՝ Արեւելեան ինքնագործ խումբին մէջ։

Ուսանած է Մոսկուայի Հայ մշակոյթի տան երաժշտական եւ տրամաթիքական աշխատանոցին մէջ։ Երեւան գալով եղած է Երեւանի Օփերայի եւ պալէի թատրոնի մեներգչուհի։

1939 թուականին Մոսկուայի մէջ՝ Հայ արուեստի տասնօրեակին, հանդէս եկած է Ալմաստի (Սպենդիարեանի «Ալմաստ») դերերգով եւ արժանացած՝ համընդհանուր ճանաչման։

Երգչուհիի մեկնաբանմամբ Փառանձեմի (Տիգրան Չուխաճեանի «Արշակ Բ․»), Թամարի (Արմէն Տիգրանեանի «Դաւիթ Բէկ») եւ Ալմաստի դերերգերը հայկական օփերայի կատարողական արուեստի գոհարներէն են:

Յատուկ անոր համար գրուած են Թամարի, Շուշանի՝

  • Պապաեւի «Արծուաբերդ»,
  • Նազելիի՝ Ստեփանեանի «Հերոսուհին»,
  • Պերպերոյի՝ Տէր-Ղեւոնդեանի «Արեւի ցոլքերում» դերերգները։

Լաւագոյն կատարումներէն եղած են նաեւ Քարմէնի՝

  • Պիզէի «Քարմէն»,
  • Ամներիսի՝ Վերտիի «Աիտա»,
  • Իոքաստէի՝ Սթրավինսքիի «Էտիփ արքայ»,
  • Լիւպաշայի՝ Ռիմսքի-Քորսաքովի «Թագաւորի հարսնացուն»,
  • Օլկայի՝ Չայքովսկիի «Եւկենի Օնեկին» եւ այլ դերերգներ։

Հանդէս եկած է նաեւ իբրեւ քամերային երգչուհի։ Կատարած է հայ, ռուս եւ եւրոպացի յօրինողներու շուրջ 450 ստեղծագործութիւններ [2]։

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 10 — հատոր 10. — է. 111.
  2. ՆՇՈՒԵՑԱՒ ՏԱԹԵՒԻԿ ՍԱԶԱՆԴԱՐԵԱՆԻ ԾՆՆԴԵԱՆ 100-ԱՄԵԱԿԸ
Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։