Տիթրոյթ
Տիթրոյիթ (անգլերէն՝ Detroit [dɪˈtrɔɪt]), քաղաք ԱՄՆ-ի հիւսիս-արեւելեան մասի մէջ, Միշիկըն նահանգի մէջ։ Քաղաքը կը գտնուի նահանգի հարաւ-արեւելեան անկիւնը եւ տեղակայուած է Տիթրոյիթ գետ-ի ափին։ Քաղաքի հարեւանութեամբ կը գտնուի Քանատայի հետ ԱՄՆ-ի միջպետական սահմանը։ Բնակչութիւնը կը կազմէ 713 777 մարդ (2010 թուականի տուեալներով), արուարձաններու հետ՝ 4,4 միլիոն մարդ։
| Տիթրոյիթ | |||||
| անգլերէն՝ Detroit | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր | Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ ԱՄՆ | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Mayor of Detroit, Michigan? | Mike Duggan?[1][2][3] | ||||
| Օրէնսդրական մարմին | Detroit City Council? | ||||
| Հիմնադրուած է՝ | 1701 | ||||
| Տարածութիւն |
370,028011 քմ² քմ² ջրայինը 2,8828 տոկոս | ||||
| ԲԾՄ | 183 մեթր մ | ||||
| Բնակչութիւն | 639 111 մարդ (1 Ապրիլ 2020)[4] | ||||
| Կը գտնուի ափին | Տիթրոյիթ եւ River Rouge | ||||
| Ժամային գօտի | Հիւսիս-ամերիկեան ժամային գօտի | ||||
| Հեռախօսային ցուցանիշ | 313 | ||||
| Փոստային ցուցանիշ | 48201 | ||||
| Անուանուած է | Տիթրոյիթ գետ | ||||
| Պաշտօնական կայքէջ | detroitmi.gov | ||||
.svg)
Անուանում Խմբագրել
Ֆրանսերէն տեթրուա (Détroit՝ «նեղուց, նեղ անցք՝ անցում, կիրճ») անուանման անգլերէն արտասանութիւնն է։ Անուանումը սկզբնապէս վերաբերած է Սենթ Քլեր եւ Էրի լիճերու միջեւ եղած նեղուցին, ուր կը գտնուի Տիթրոյիթը։ Հիմնադրած են ֆրանսացիները 1701 թուականին՝ Քանատայի հետ սահմանային Տիթրոյիթ գետ-ի ափին։
1760 թուականին բռնագրաւած են անգլիացիները։ 18-րդ դարու վերջը մտած է ԱՄՆ֊ի կազմին մէջ[5]։
Կլիմայ Խմբագրել
Տիթրոյիթի քոյր քաղաքները Խմբագրել
- Կաղապար:Դրոշավորում/Չինաստան Չունցին, Չինաստան
- Կաղապար:Դրոշավորում/ԱՄԷ Տուպայ (արաբերէն՝ دبيّ), ԱՄԷ
- Կաղապար:Դրոշավորում/Զամպիա Քիթուէ (անգլերէն՝ Kitwe), Զամպիա
- Կաղապար:Դրոշավորում/Պելառուս Մինսք (պելառուս․՝ Мінск), Պելառուս
- Կաղապար:Դրոշավորում/Ճափոն Թոյոթա (ճափ.՝ 豊田市), Ճափոն
- Կաղապար:Դրոշավորում/Իտալիա Թորինօ (իտալ.՝ Torino), Իտալիա
- Կաղապար:Դրոշավորում/Ուքրանիա Չերնիքով (Կաղապար:Lang-ua), Ուքրանիա
Հայերը Տիթրոյիթի մէջ Խմբագրել
ՏԻԹՐՈՅԻԹ «Մանուկեան» Մասնաշէնք Արուեստի Դպրոցին Մէջ Խմբագրել
11 Դեկտեմբեր 2008-ին Տիթրոյիթի Արուեստի դպրոցը պատուեց իր երկարամեայ գործընկերներէն՝ 1920ական թուականներուն Միացեալ Նահանգներ գաղթած յայտնի բարերար Ալեք Մանուկեանի որդին՝ Ռիչըրտ Մանուկեանը, թանգարանի ամերիկեան արուեստի նոր մասնաշէնքը կոչելով անոր անունով։[6]
ՏԻԹՐՈՅԻԹ.- ՀՕՄի Տիթրոյիթի մասնաճիւղը Խմբագրել
2009-ին, ՀՕՄի Տիթրոյիթի մասնաճիւղը իր հինգ ենթամասնաճիւղերով՝ «Սիպիլ», «Շաքէ», «Ցոլիկ», «Մարօ» եւ «Զապէլ», տօնախմբեց Հայ օգնութեան միութեան հիմնադրութեան հարիւրամեակը՝ աւելի քան 150 հայորդիներու մասնակցութեամբ:
Ձեռնարկը տեղի ունեցաւ Հարիւրամեակի յանձնախումբի անդամներուն կողմէ յղացուած նոր գաղափարով մը: Մասնակիցներուն ժամադրավայրն էր St. Clear Shore-ը, Կիրակի, Յունիս 7ի յետմիջօրէին, իսկ տօնակատարութիւնը տեղի ունեցաւ «Ovation» եռայարկ շքեղ զբօսանաւուն վրայ:[7]
Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել
- ↑ https://detroitmi.gov/government/mayors-office/mayor
- ↑ (unspecified title)
- ↑ New Detroit Mayor Sworn In / J. Kahn — Manhattan, NYC: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2014. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
- ↑ 2020 թվականի ԱՄՆ մարդահամար / խմբ. ԱՄՆ Բնակչության մարդահամարի բյուրո
- ↑ Հ. Ղ. Գրգեարեան, Ն. Մ. Յարութիւնեան (1987)։ Աշխարհագրական անուններու բառարան։ Երեւան: «Լոյս»
- ↑ «Մանուկեան» Մասնաշէնք Արուեստի Դպրոցին Մէջ [permanent dead link]
- ↑ «Տիթրոյիթ Նշեց ՀՕՄի Հարիւրամեակը «Ovation» Նաւուն Վրայ»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2021-02-27-ին։ արտագրուած է՝ 2020-07-16
Արտաքին յղումներ Խմբագրել
- Lua error in Մոդուլ:Official_website at line 103: attempt to call upvalue 'makeUrl' (a nil value).
- «Մոռացուած Տիթրոյիթ»
- ԱՄՆ ամենաանբարենպաստ քաղաքը
- Ինչպէս մեռնում են մեծ քաղաքները Archived 2016-12-02 at the Wayback Machine.
- Տիթրոյիթ. աւերուած քաղաք
- Քաղաքի պաշտօնական տեսանիւթ
- «Ինչպէս մեռնում են մեծ քաղաքները: Տիթրոյիթը ոչնչացման եզրին է»։ Lenta.ru։ 2012-12-04։ արտագրուած է՝ 2015-02-11
Տիթրոյիթ՝ ուրուական-քաղաք- Տիթրոյիթ՝ դատապարտուածներու քաղաք/ Detroit - The Doomed city
- Մարդասիրական աղէտ՝ Տիթրոյիթի հազարաւոր բնակիչներ մնացեր են առանց ջուրի
