Արամ Սաֆրաստեան

Արամ Սաֆրաստեան;
Ծննդեան անուն	Արամ Սաֆրաստեան
Ծնած է	14 Յուլիս 1888 կամ 14 Յունիս 1888
Ծննդավայր	Վան, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահացած է	12 Յունիս 1966 (77 տարեկանին) կամ 12 Յուլիս 1966
Մահուան վայր	Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն
Քաղաքացիութիւն	Օսմանեան Կայսրութիւն; Հայաստանի Առաջին Հանրապետութիւն; Խորհրդային Միութիւն
Ուսումնավայր	Պոլսոյ Համալսարան; Թիֆլիսի Պետական Համալսարան
Կոչում	senior research fellow?
Մասնագիտութիւն	թարգմանիչ, հրապարակախօս, թուրքագետ, դասախօս
Աշխատավայր	Թիֆլիսի Պետական Համալսարան; Կալաթասարայի Վարժարան; Հայաստանի ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտ?; Խ. Աբովեանի Անուան Մանկավարժական Համալսարան; Հայաստանի Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիայի Պատմութեան Հիմնարկ
Կուսակցութիւն	Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւն
Երեխաներ	Ռուբեն Սաֆրաստյան?

Արամ Սաֆրաստեան (14 Յուլիս 1888(1888-07-14) կամ 14 Յունիս 1888(1888-06-14)^[1], Վան, Օսմանեան Կայսրութիւն - 12 Յունիս 1966(1966-06-12) կամ 12 Յուլիս 1966(1966-07-12)^[1], Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն), յայտնի հայ գիտնական-թրքագէտ, քաղաքական գործիչ, հրապարակախօս, ՀՅԴ կուսակցութեան անդամ:

Կենսագրութիւն

Ծնած է 1888-ին Վանի Այգեստան թաղամասը: Ուսանած է Այգեստանի միջնակարգ կեդրոնական դպրոցին մէջ, ուսումը աւարտելէ ետք ան մանկավարժական աշխատանք տարած է Վանի Հայ կոյսերու դպրոցին մէջ, իսկ այնուհետեւ` Աղթամարի վանքի, Պայազիտի եւ Շապին-Գարահիսարի դպրոցներուն մէջ։ 1911-ին ան կը մեկնի Կ. Պոլիս եւ կ'ընդունուի Կ. Պոլսոյ բարձրագոյն մանկավարժական հիմնարկի ընկերային գիտութիւններու բաժանմունքը, որ շուտով կը միանայ Կ. Պոլսոյ համալսարանի համանուն բաժանմունքի հետ: 1915-ին գերազանց վկայականով աւարտելով համալսարանը` Սաֆրաստեան կը ստանայ Թուրքիոյ միջնակարգ դպրոցներու մասնագէտ-ուսուցիչի կոչում եւ աշխատանքի կ'անցնի Բերա թաղամասի Կալաթասարայի ճեմարանը, ուր ան կը դասաւանդէ 1915-1917 թուականներուն: Երիտթրքական կառավարութիւնը պատերազմի առիթը օգտագործելով` 1915-1918 թուականներուն կ'իրականացնէ Հայոց ցեղասպանութիւնը, որուն պատճառով Արամ Սաֆրաստեան 1919 սեպտեմբերին ընտանիքով կը տեղափոխուի Հայաստան:

Արամ Սաֆրաստեանը կը մահանայ 1966-ին, Երեւան:

Գործունէութիւն

Սաֆրաստեան երիտասարդ տարիներուն եղած է ՀՅԴ-ի անդամ, Ա. Աշխարհամարտէն ետք ղեկավարած է Կ. Պոլսի ՀՅԴ կազմակերպութիւնը: Աշխատակցած է պոլսահայ մամուլին, հրատարակած է մանկավարժութեան նուիրուած պարբերականներ: Իբրեւ արեւմտահայութեան ներկայացուցիչ 1919-ին ընտրուած է Հայաստանի Հանրապետութեան խորհրդարանի պատգամաւոր եւ ստանձնած է կրտսեր քարտուղարի պաշտօնը: Արամ այդ պաշտօնը վարած է 5 Օգոստոս 1919-էն մինչեւ 2 Դեկտեմբեր 1920:

1921-ին հեռանալով քաղաքական գործունէութենէն` զբաղած է գիտական եւ դասախօսական աշխատանքով, Թիֆլիսի մէջ։ 1958-էն մինչեւ կեանքին վերջը եղած է Հայաստանի Հանրապետութեան Գիտութիւններու ազգային ակադեմիայի արեւելագիտութեան հիմնարկի աւագ գիտաշխատող` հիմք դնելով օսմանագիտական հետազօտութիւններուն` Հայաստանի մէջ:

1922-1923 թուականներուն, երբ կը սկսի արաբական տառերէ հրաժարելու շարժումը, ան այդ գործի առաջին շարքերուն մէջ եղած է: Ան աշխուժօրէն աշխատակցած է Թիֆլիսի մէջ նոր ազրպէյճաներէն տառերով լոյս տեսնող «Եէնի եոլ» թերթին եւ «Թան եըլտըզի» ամսագրին` իբրեւ վերջինիս պատասխանատու քարտուղար: Շուտով ան ընտրուած է Վրաստանի մէջ ազրպէյճանական նոր տառերու կոմիտէի անդամ-քարտուղար: 1926-ին Սաֆրաստեանը մասնակցած է Պաքուի մէջ գումարուած Համամիութենական թրքագիտական համագումարին` իբրեւ Վրաստանի պատգամաւոր: Խորհրդային իշխանութեան կողմէ ենթարկուած է հալածանքներու. 1937-1939 թուականներուն բանտարկուած է, իսկ 1949-1955-ին աքսորուած՝ Սիպիր: Աքսորէն վերադառնալէ ետք տեղափոխուած է Երեւան:

Աշխատութիւններ

«Թուրքական աղբիւրները Հայաստանի եւ հայերի մասին» քառահատորեակը
«Օսմանեան օրէնքները Արեւմտեան Հայաստանում» փաստաթուղթերի ժողովածուն (համահեղինակ Մ. Զուլալեան)

Աղբիւրներ

Տեղեկագիր ՀԽՍՀ ԳԱ, թիւ 8, 1963, էջ 117-120:

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #1056116153 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիոյ_Ազգային_Գրադարան|Deutsche_Nationalbibliothek]]</i>_[http://d-nb.info/gnd/1056116153/_Record_#1056116153]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #1056116153 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[1]