Հռիփսիմէ Սիմոնեան

Հռիփսիմէ Սիմոնեան;
Ծնած է	12 Յունուար 1916
Ծննդավայր	Կարս, Կարսի մարզ, Կովկասեան երկրամաս, Ռուսական Կայսրութիւն
Մահացած է	28 Սեպտեմբեր 1998 (82 տարեկանին) կամ 18 Սեպտեմբեր 1998 (82 տարեկանին)
Մահուան վայր	Երեւան, Հայաստան
Քաղաքացիութիւն	Խորհրդային Միութիւն
Ուսումնավայր	Թիֆլիսի Գեղարուեստի Ակադեմիա
Երկեր/Գլխաւոր գործ	«Մայրություն» քանդակ?, Վանեցի աղջիկ (քանդակ), Ընկերուհիներ? եւ Արմենուհի
Տեսակ	քանդակագործութիւն
Մասնագիտութիւն	քանդակագործ
Աշխատավայր	Երեւանի Պետական Գեղարուեստաթատերական հիմնարկ
Անդամութիւն	Հայաստանի Նկարիչներու Միութիւն
Երեխաներ	Արծուին Գրիգորեան

Հռիփսիմէ Սիմոնեան (12 Յունուար 1916(1916-01-12), Կարս, Կարսի մարզ, Կովկասեան երկրամաս, Ռուսական Կայսրութիւն - 28 Սեպտեմբեր 1998(1998-09-28) կամ 18 Սեպտեմբեր 1998(1998-09-18)^[1], Երեւան, Հայաստան), հայ քանդակագործ-խեցեգործ։ Խորհրդային Հայաստանի ժողովրդական նկարիչ (1974)։

Կենսագրական գիծեր

Ծնած է Կարս, 1916-ին: Հայոց Ցեղասպանութենէն մազապուրծ անոր ընտանիքը՝ 1918-ին վերջնականապէս հաստատուած է Թիֆլիս, ուր Հռիփսիմէն աւարտած է դպրոցը, իսկ 1945-ին՝ Թիֆլիսի գեղարուեստի ակադեմիայի քանդակագործութեան բաժանմունքի խեցեգործութեան բաժինը^[2]։

Գործունէութիւն

1945-ին Հայաստանի նկարիչներու միութեան կից կազմակերպած է կիրառական արուեստի բաժին, զոր ղեկավարած է մինչեւ 1975։

Երեւանի յախճապակիի գործարանի արտադրութեան համար ստեղծած է մանրաքանդակներու շարք («Հայկական պարեր», 1946), ամանեղէնի հաւաքածուներ։

1956-ին եղած է Երեւանի գեղարուեստա-թատերական ուսումնարանի խեցեգործական բաժնի վարիչ։

1958-ին Ռ․ Շահվերտեանի հետ ՀԽՍՀ ԳԱ արուեստի ուսումնարանին կից ստեղծած է խեցեգործութեան տարրալուծարան։

Սիմոնեանի ստեղծած քանդակներուն կարելի է հանդիպիլ Երեւանի շարք մը շէնքերու, փողոցներու եւ պուրակներու մէջ, ինչպէս նաեւ Մոսկուայի մէջ:

Սիմոնեանին բնորոշ են ազգային աւանդոյթներու խոր ըմբռնումն ու նորովի վերակերպաւորումը, որոնք կը յիշեցնեն ազգային տարազներով կանանց։ Սիմոնեանի ստեղծագործութեան ինքնուրոյն մասը կազմած են գծանկարն ու ջրանկարը, որոնք յաճախ օգտագործած է խեցիէ քանդակներ ստեղծելու համար։

Հռիփսիմէ Սիմոնեանի ստեղծագործութիւնները կը պահուին Հայաստանի ազգային պատկերասրահին, Յովհաննէս Թումանեանի եւ Աւետիք Իսահակեանի տուն-թանգարաններուն մէջ, նաեւ Գուսգովոյի սերամիկներու թանգարանին, Մոսկուայի Արեւելքի ժողովուրդներու արուեստի թանգարանին, Լէնինկրատի ազգագրական թանգարանին եւ այլ թանգարաններու մէջ^[3]:

Պատկերասրահ

«Վանեցի աղջիկ» քանդակը, կը գտնուի Երեւանի Աբովեան փողոցը
«Արմենուհի», կը գտնուի Երեւանի Սիրահարներու այգիին մէջ
«Մայրութիւն», հրակաւ, ջնարակ, 1981, Երեւան, Գայի պողոտայ, Նորքի թաղապետարանի դիմաց
Ընկերուհիներ (քանդակ, Գիւմրի)
Հռիփսիմէ Սիմոնեանի ծննդեան 100–ամեակին նուիրուած ցուցահանդէս՝ Արամ Խաչատրեանի տուն-թանգարանին մէջ

Ծանօթագրութիւններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Library of Congress Authorities — Library of Congress.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13219454"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q131454"></a>
↑ «Հայ քանդակագործուհու արուեստի գաղտնիքը. ինչպէս նրան յաջողւեց յաղթել քաղցկեղին»։ Sputnik Արմենիա։ 20180114T1233+0400։ արտագրուած է՝ 2023-02-01
↑ «Հռիփսիմէ Սիմոնեան. քանդակագործ-խեցեգործ | Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն»։ արտագրուած է՝ 2023-02-01

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076"_data-entity-id="Q13219454">Library_of_Congress_Authorities<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:en:Library_of_Congress|Library_of_Congress]].</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13219454"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q131454"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Library of Congress Authorities — Library of Congress.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13219454"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q131454"></a>

[2] «Հայ քանդակագործուհու արուեստի գաղտնիքը. ինչպէս նրան յաջողւեց յաղթել քաղցկեղին»։ Sputnik Արմենիա։ 20180114T1233+0400։ արտագրուած է՝ 2023-02-01

[3] «Հռիփսիմէ Սիմոնեան. քանդակագործ-խեցեգործ | Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն»։ արտագրուած է՝ 2023-02-01

[1]

[2]

[3]

Հռիփսիմէ Սիմոնեան

Ծնած է	12 Յունուար 1916(1916-01-12)
Ծննդավայր	Կարս, Կարսի մարզ, Կովկասեան երկրամաս, Ռուսական Կայսրութիւն
Մահացած է	28 Սեպտեմբեր 1998(1998-09-28) (82 տարեկանին) կամ 18 Սեպտեմբեր 1998(1998-09-18)^[1] (82 տարեկանին)
Մահուան վայր	Երեւան, Հայաստան
Քաղաքացիութիւն	Խորհրդային Միութիւն
Ուսումնավայր	Թիֆլիսի Գեղարուեստի Ակադեմիա
Երկեր/Գլխաւոր գործ	«Մայրություն» քանդակ?, Վանեցի աղջիկ (քանդակ), Ընկերուհիներ? եւ Արմենուհի
Տեսակ	քանդակագործութիւն
Մասնագիտութիւն	քանդակագործ
Աշխատավայր	Երեւանի Պետական Գեղարուեստաթատերական հիմնարկ
Անդամութիւն	Հայաստանի Նկարիչներու Միութիւն
Երեխաներ	Արծուին Գրիգորեան