Ճէյմս Կրինֆիլտ (3 Մարտ 1873(1873-03-03), Թեհրան, Իրան - 21 Հոկտեմբեր 1939(1939-10-21), Թեհրան, Իրան), իրանահայ իրաւաբան, գիտնական եւ ազգային գործի։ Հետագային Գերմանիոյ մէջ Հայաստանի Հանրապետութեան դիւանագիտական ներկայացուցիչ։

Ճէյմս Կրինֆիլտ
Ծնած է 3 Մարտ 1873(1873-03-03)
Ծննդավայր Թեհրան, Իրան
Մահացած է 21 Հոկտեմբեր 1939(1939-10-21) (66 տարեկանին)
Մահուան վայր Թեհրան, Իրան
Մասնագիտութիւն հանրային գործիչ

Կենսագրական գիծեր

Խմբագրել

Ծնած է Թաւրիզի մէջ, մեծցած՝ Թեհրանի հայութեան մէջ։ Մայրը թաւրիզահայ՝ Հռիփսիմէ Բժշկեան, հայրը ծագումով անգլիաբնակ գերմանացի։ մկրտուած էր Հայաստանեայց Առաքելական եկեղեցւոյ մէջ։ Հայերէն եւ գերմաներէն լեզուներուն գիտակ։

Ուսած է Լայփցիկի համալսարանը, հետեւած է իրաւաբանութեան։ Դոկտորական ատենախօսութիւնը պաշտպանած է Թիւպինկէն համալսարանը, իբրեւ նիւթ ունենալով պարսկական պետութեան կառուցուածքը։ Աւարտելէ ետք Ամուսնացած է Թումանեանցներուն աղջկան՝ Քաթարինա Թումանեանի հետ։

Շրջան մը ապրած է Երեւան, ապա՝ Պաքու եւ Թիֆլիս։

Գործունէութիւն

Խմբագրել

1904 թուականին, գերմաներէն լեզուով, իր դոկտորական ատենախօսութիւնը հրատարակուած է Պերլինի մէջ։

1905-ին վերադարձած է Գերմանիա եւ հաստատուած՝ Պերլին։ Այնտեղ յաջողած է կազմել կարեւոր Հայեւգերման Կոմիտէ «Deutsch-Armenische Gesellschaft, DAG»։ Կոմիտէին մէջ երկար տարիներ եղած եւ իբրեւ նախագահ ծառայած է դոկտ. Եոհան Լեփսիուսը (1858-1926) եւ դոկտ. Փոլ Ռոհըրպախը[1]։

Պերլինի մէջ նշանակուած է Հայաստանի դիւանագիտական ներկայացուցչ։ Դեսպանութիւնը գործած է միայն չորս տարի 1918-1922։ Դեսպանի օգնականներ եղած են՝ իբրեւ խորհրդականներ Լիպարիտ Նազարեանց եւ Վահան Փափազեան, քարտուղարներ՝ Մելքոն Քրոշչեան եւ Երուանդ Աբելեան, եւ անպաշտօն աջակից՝ Իրանի հիւպատոս պարսկահայ ազգային գործիչ Վահան Զաքարեանց[2]:

Գործուն մասնակցություն է ունեցել Բեռլինի հայ համայնքի աշխատանքներին։

1934 թուականին հաստատուած է Թեհրան, ուր ընտրուած է եկեղեցական խորհրդի նախագահ։

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
Այս յօդուածի կամ անոր մէջ որոշակի յատուածի սկզբանական տարբերակը վերցուած է «Հայկական Հարց» Հանրագիտարանէն, որու նիւթերը թողարկուած են Քրիեյթիւ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։