Սեդրակ Երկանեան
Սեդրակ Վահան Երկանեան (29 Նոյեմբեր 1954, Լենինական, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն), Դաշնակահար, խմբավար, Հայաստանի մշակոյթի վաստակաւոր գործիչ, ոսկի մետալակիր։ Հայաստանի Հանրապետութեան մշակոյթի վաստակաւոր գործիչ (2012)[1], Համամիութենական փառատօնի (1978) դափնեկիր։
| Սեդրակ Երկանեան | |
|---|---|
 | |
| Ծնած է | 29 Նոյեմբեր 1954 (69 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Լենինական, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն |
| Ուսումնավայր | Երեւանի Կոմիտասի անուան պետական երաժշտանոց |
| Մասնագիտութիւն | խմբավար |
| Երեխաներ | Կամիլա Երկանեան |
Կենսագրութիւն Խմբագրել
Երաժշտական ուսումը ստացած է Կիւմրիի երաժշտական դպրոցին մէջ։ Աւարտած է Երեւանի Կոմիտասի անուան բարձրագոյն երաժշտանոցը` իբրեւ դաշնակահար (1978), եւ իբրեւ խմբավար (1992)։ Սենթ Փեթերսպուրկի մէջ կատարելագործած է իր ուսումը:
Առանձին դասեր առած է պրոֆեսորներ Պերելմանէն եւ Նիլսենէն (Լենինկրատ)։
Համերգային շուրջ 45 տարիներու գործունէութեան ընթացքին Երկանեան իր կատարողական արուեստը ներկայացուցած է Հայաստանի, նախկին Խորհրդային Միութեան, ինչպէս նաեւ այլ երկիրներու մէջ՝ Անգլիա, Ֆրանսա, ԱՄՆ, Յունաստան, Սուրիա, Լիբանան, Սպանիա, Կիպրոս եւ այլ երկիրներ։ Սուրիոյ Հալէպ գաղութին մէջ եղած է Համազգայինի Բարսեղ Կանաչեան երաժշտական դպրոցի դաշնամուրի դասատու (1993 -1994): Իբրեւ մենակատար ելոյթներ ունեցած է Հայաստանի, Վրաստանի, Սենթ Փեթերսպուրկի, Օմսքի եւ Իրքուցքի պետական սիմֆոնիք նուագախումբերուն հետ:
Սեդրակ Երկանեանի կատարողական արուեստը իր ընդհանուր նկարագիրով կը պատկանի ռոմանթիկ ուղղուածութեան։ Անոր բնորոշ են արուեստագէտին մեկնաբանումին խորութիւնն ու իւրայատկութիւնը, ոճի նուրբ զգացողութիւնը, բեմական վառ արտիստիզմը եւ բացառիկ ոգեշնչուածութիւնը։ Լաւապէս տիրապետելով թեքնիք հնարներուն՝ դաշնակահարը նախ եւ առաջ անոնք կը ծառայեցնէ գեղարուեստական խնդիրներուն։ Բնատուր օժտուածութիւնը եւ կատարողական փորձը, երաժշտական ուրոյն ընկալումն ու ներաշխարհի հարստութիւնը հնարավորութիւն կու տան դաշնակահարին հաւասար վարպետութեամբ հնչեցնել տարբեր դարաշրջաններու ու ոճերու ստեղծագործութիւններ՝ Կուպրենէն, Դոմենիկօ Սկարլատիէն մինչեւ Սերգէյ Ռախմանինով, Հայտընէն, Պեթհովենէն մինչեւ Ֆրանսիս Պուլենկ ու արդի հայ երաժշտական յօրինողներ։
Առանձնակի քնարա-դրամատիկական յուզականութեամբ տոգորուած ռոմանթիկներու՝ Շոփենի, Ռոբերտ Շումանի, Ֆերենց Լիստի, Յոհաննէս Պրամսի եւ Ռախմանինովի երկերու անոր կատարումները աչքի կը զարնեն իրենց հնչիւնային նուրբ ու հարուստ մեկնաբանութեամբ։
Սեդրակ Երկանեան կը նկատուի Սկրեապինի ստեղծագործութիւններու իւրօրինակ ու խորաթափանց մեկնաբան։
Սեդրակ Երկանեանի գործունէութեան մէկ այլ ոլորտը խմբավարութիւնն է։ Երաժիշտը կը հանդիսանայ Խորանէ կամերային երգչախումբին հիմնադիրը, գեղարուեստական ղեկավարն ու խմբավարը։
Երկանեան համագործակցած է Հայաստանի ակադեմական երգչախումբին հետ իբրեւ դաշնակահար-կոնցերտմայստեր (1978-2000 թթ.)։ Իբրեւ խմբավար համագործակցած է Հայաստանի Ռատիոյի եւ Հեռուստատեսութեան կամերային երգչախումբին (1992), Համազգայինի Հալէպի «Զուարթնոց» երգչախումբին (1993 -1994 թթ.), Երուսաղէմի Սուրբ Յակոբեանց վանքի Ճեմարանի երգչախմբին (2004- 2005 թթ.) հետ։
Իբրեւ խմբավար` հիմնադրած եւ ղեկավարած է Երեւանի «Խորան» սենեկային երգչախումբը, ինչպէս նաեւ ղեկավարած է Հալէպի «Զուարթնոց» եւ Երուսաղէմի Ս. Յակոբայ վանքի հոգեւոր ճեմարանի երգչախումբերը:
Եղած է Հայաստանի պետական ակադեմական երգչախումբին դաշնակահարը:
1994-էն ի վեր` Հայաստանի հնագոյն երաժշտութեան «Տաղարան» պետական համոյթի գեղարուեստական ղեկավարն ու նուագավարն է:
Ան միջազգային մրցումներու եւ փառատօներու դափնեկիր է[2]:
Մէջբերումներ Սեդրակ Երկանեանի մասին Խմբագրել
|
Այս տաղանդաւոր պատանիի խոր երաժշտականութիւնն ու կատարման բացառիկ անկեղծութիւնը դեռ կը ստիպեն խօսել իր մասին: - Արամ Խաչատրեան Հայ կոմպոզիտոր, ժողովրդական, ազգային արտիստ
|
|
|
|
Սեդրակ Երկանեանի կատարողական արուեստը նախ եւ առաջ կը հիացնէ ներքին բացառիկ ազատութեամբ, նրբին ճաշակով եւ զգացմունքներու զսպուածութեամբ: Ստեղծագործութիւններուն երաժշտական ձեւին կուռ ըմբռնումը, ձայնատարութեան տրամաբանուածութիւնը, բանականութեան ու ոգեշնչուածութեան իւրովի համադրութիւնը ունկնդիրներուն յիշողութեան մէջ կը կենդանացնեն են հայ ճարտարապետներուն հիասքանչ յուշարձանները: - Լիա Խացկելեւիչ, «Վեչեռնիյ Սվերդլովսկէ թերթ (2.11.1990 թ. թիւ 252)
|
|
|
|
Աստուածատուր է այն երգչախումբը, ուր երգում են հայ երգ, Կոմիտաս: Խորանը հրաշալի ծնունդ է: Թող նրա երգը հոգիներ գրաւի: Հաւատում եմ նրա ստեղծագործական թռիչքին: - Տիգրան Մանսուրեան Հայ կոմպոզիտոր, ՀԽՍՀ արուեստի վաստակաւոր գործիչ
|
|
|
|
Խմբավարական արուեստում Սեդրակ Երկանեանը գտել է իր ուրոյն ձեռագիրը: - Յովհաննէս Չեքիջեան Հայ դիրիժոր, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ
|
|
Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել
- ↑ Հայաստանի Հանրապետութեան պատուաւոր կոչումներ շնորհելու մասին
- ↑ «Դաշնամուրային Համերգ` Մայեսթրօ Սեդրակ Երկանեանի»։ Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon) (en-US)։ 2017-03-13։ արտագրուած է՝ 2021-01-09