Լին Տուրեան

Լին Տուրեան;
Ծննդեան անուն	Նուարդ Տիրատուրեան
Ծնած է	29 Յունիս 1933
Ծննդավայր	Լիոն
Մահացած է	17 Մայիս 2014 (80 տարեկանին)
Մահուան վայր	Փարիզ, Ֆրանսա
Քաղաքացիութիւն	Ֆրանսա
Ազգութիւն	Հայ
Ուսումնավայր	Լիոնի երժաժշտանոց
Մասնագիտութիւն	երգչուհի
Աշխատավայր	Փարիզի ազգային օպերա?

Լին Տուրեան (Արփինէ-Ժոսլին Տիրատուրեան, 29 Յունիս 1933(1933-06-29)^[1]^[2], Լիոն^[1]^[2] - 17 Մայիս 2014(2014-05-17), Փարիզ, Ֆրանսա), ֆրանսահայ օփերայի երգչուհի։

Կենսագրութիւն

Ծնած է Լիոն, Արմենակ եւ Երջանիկ Տիրատուրեաններու ընտանիքին մէջ: Աւարտած է Լիոնի երժաժշտանոցի դաշնամուրի բաժինը: Այնուհետեւ ընտանիքը տեղափոխուած է Փարիզ, եւ Լինը սկսած է յաճախել երգեցողութեան դասերու:

1960-70-ական թուականներուն հանդիսացած է Փարիզի «Օփերա Գարնիէ»ի առաջնակարգ երգչուհիներէն մէկը` կատարելով մեցցօ սոփրանոյի երգացանկի մեծ դերերգերը:

Տուրեանին ձայնը կ'առանձնանայ իր հզօրութեամբ, թաւշեայ հնչողութեամբ եւ բացառիկ երաժշտականութեամբ: «Օփերա Գարնիէ»-ի նուագախմբի երաժիշտները զինք անուանած են «մեր հրաշալի թաւջութակը»:

Ելոյթներ

Միջազգային գրաքննութիւնը զինք անուանած է «իր ժամանակի լաւագոյն Քարմէն»ը: Երգած է աշխարհի բազմաթիւ մեծ թատրոններու մէջ, նշանաւոր երգիչներու` Մարիա Քալասի, Լէոնթին Փրայսի, Մարթինա Արրոիոյի, Պորիս Քրիսթոֆի, Ճոն Վիքերսի, Ժոզէ Վան-Տամի, Ռապըրթ Մերիլի հետ:

Հայաստանի մէջ առաջին անգամ ելոյթներ ունեցած է 1972-ին, «Գոսկոնցերտ»ի հրաւէրով` հանդէս գալով Ալ. Սպենդիարեանի անուան օփերային թատրոնի մէջ Ամներիսի, ինչպէս նաեւ մենահամերգով, այնուհետեւ` Օտեսայի եւ Լենինկրատի մէջ:

Իր մենահամերգներուն ատեն եւրոպական դասական երգահաններու ստեղծագործութիւններուն կողքին ան օտար հանդիսատեսին ներկայացրած է Կոմիտասի, Սայեաթ-Նովայի, Ռոմանոս Մելիքեանի, Մակար Եկմալեանի, Աշոտ Սաթեանի երգերն ու ռոմանսները:

Կեանքի վերջին տարիներուն, օփերային բեմին հրաժեշտ տալէ ետք, Տուրեան 2003-2008 թուականներուն, ամէն տարի այցելած է Հայաստան, տուած է բարեսիրական համերգներ Երեւանի եւ Արցախի մէջ, երգեցողութեան վարպետութեան դասեր Երեւանի Կոմիտասի անուան երաժշտանոցին եւ Ստեփանակերտի Սայեաթ-Նովայի անուան երաժշտական ուսումնարանին մէջ:

Մրցանակներ եւ մետալներ

1966 թուականին Լին Տուրեանն արժանացած է «Ֆիլիփս»ի մեծ մրցանակին` մեցցօ սոփրանոյի երգացանկի օփերային արիաներու լաւագոյն ձայնագրութեան համար:

2007 թուականին իր հայրենանուէր գործունէութեան համար պարգեւատրուած է Հայաստանի Հանրապետութեան Մշակոյթի նախարարութեան ոսկէ մետալով:

Ծանօթագրութիւններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Ով ով է. հայեր / խմբ. Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — է. 357.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13053761"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1953"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28722393"></a>

Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1239328"_data-entity-id="Q2657718">[[:hy:s:Հայկական_սովետական_հանրագիտարան|Հայկական_սովետական_հանրագիտարան]]<span_class="wef_low_priority_links">_/_խմբ._[[:Վիքտոր_Համբարձումեան|Վ.&nbsp;Համբարձումյան]],_[[:Կոստանդին_Խուդաւերդեան|Կ.&nbsp;Խուդավերդյան]]_—_[[:d:Q124405912|Հայկական_հանրագիտարան_հրատարակչություն]],_1974.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1787111"_data-entity-id="Q28722393">[[:d:Q28722393|Ով_ով_է._հայեր]]<span_class="wef_low_priority_links">_/_խմբ._[[:hy:Հովհաննես_Այվազյան|Հ.&nbsp;Այվազյան]]_—_[[:Երեւան|Երևան]]:_[[:d:Q124405912|Հայկական_հանրագիտարան_հրատարակչություն]],_2005._—_հատոր&nbsp;1._—_է.&nbsp;357.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13053761"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1953"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28722393"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Ով ով է. հայեր / խմբ. Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — է. 357.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13053761"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1953"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28722393"></a>

[1]

[2]