Իսահակ Ալիխանեան

Հայ դերասան, բեմադրիչ, թատերական գործիչ եւ Վրաստանի ժողովրդական արուեստագէտ։

Իսահակ Ալիխանեան (7 (19) Փետրուար 1876[1], Դուշեթ, Դուշեթի գավառ, Թիֆլիսի նահանգ, Կովկասի Փոխարքայութիւն, Ռուսական Կայսրութիւն[1] - 14 Մարտ 1946(1946-03-14)[1], Թիֆլիս, Խորհրդային Միութիւն[1]), դերասան, բեմադրիչ, թատերական գործիչ եւ Վրաստանի ժողովրդական արուեստագէտ։

Իսահակ Ալիխանեան
Ծնած է 7 (19) Փետրուար 1876[1]
Ծննդավայր Դուշեթ, Դուշեթի գավառ, Թիֆլիսի նահանգ, Կովկասի Փոխարքայութիւն, Ռուսական Կայսրութիւն[1]
Մահացած է 14 Մարտ 1946(1946-03-14)[1] (70 տարեկանին)
Մահուան վայր Թիֆլիս, Խորհրդային Միութիւն[1]
Ազգութիւն Հայ[1]
Ուսումնավայր Ներսիսեան դպրոց[1]
Մասնագիտութիւն դերասան, թատերական ռեժիսոր
Աշխատավայր Գաբրիէլ Սունդուկեանի անուան ակադեմական թատրոն[1]
Թիֆլիսի Պետրոս Ադամեանի Անուան Պետական Հայկական Դրամատիկական Թատրոն[1]
Երեխաներ Արտեմ Ալիխանյան? եւ Սոս Ալիխանյան?

Կենսագրութիւն Խմբագրել

Ծնած է Վրաստանի Տուշեթի քաղաքը։ Նախնական կրթութիւնը ստացած է Թիֆլիսի Ներսիսեան վարժարանէն, ուրկէ շրջանաւարտ եղած է 1896 թուականին: Տակաւին աշակերտական տարիներէն մեծ սէր ունեցած է բեմի նկատմամբ եւ դպրոցը աւարտելէ ետք ընդունուած է դերասան Գրիգոր Աւետեանի խումբը, ուր ունեցած է իր դերասանական նախափորձերը եւ փայլուն արդիւնքներու հասած: Այնուհետեւ դերասանը սկսած է զանազան հայկական թատերախումբերու հետ շրջիլ Կովկասի զանազան շրջաններ եւ ներկայացումներ ունենալ, ընկերակցութեամբ ժամանակի յայտնի դերասաններ Սիրանոյշի (Մերոպէ Գանթարճեան), Ալեքսանդր Աբէլեանի, Հայկանոյշ Թրեանցի եւ ուրիշներու հետ:

Ալիխանեան հիմնականին մէջ բեմ բարձրացած է Թիֆլիսի մէջ, սակայն ելոյթներ ունեցած է նաեւ Երեւանի, Պաքուի, Նոր Նախիջեւանի, Մոսկուայի մէջ, ուր սիրուած եւ եղած է ճանաչելի թատերական դէմք մը:

Եղած է հիմնադիրներէն մին «Գաբրիէլ Սունդուկեան» ազգային թատրոնի, ուր ինք եւս ստանձնած է դերեր եւ կատարած բեմադրութիւններ, բեմադրելով Սունդուկեանի «Պէպօ»ն, Հենրիխ Իփսենի «Ուրուականները», Մաքսիմ Կորքիի «Յատակումը» եւ այլ ներկայացումներ:

Ալիխանեան բեմադրած է աւելի քան 25 ներկայացումներ:

Կոչում Խմբագրել

1941 թուականին Խորհրդային Վրաստանի կողմէ արժանացած է Ժողովրդային արուեստագէտ կոչումին։

Վրաստանի ամենէն հին փողոցներէն Հաւապարի փողոցը մինչեւ օրս կը կոչուի Իսահակ Ալիխանեանի անունով[2]:

Մահացած է 14 մարտ 1946 թուականին, Թիֆլիսի մէջ եւ թաղուած է Խոջիվանքի գերեզմանատան մէջ[3]:

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։