Պուքրէշ
Պուքրէշ (ռում.՝ Bucureşti), Ռումանիոյ մայրաքաղաքը։ Կը հանդիսանայ տնտեսական եւ մշակութային կարեւոր կեդրոն։
| Բնակավայր | |||
|---|---|---|---|
| Պուքրէշ | |||
| ռում.՝ București | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |
 Ռումանիա[1][2] | ||
| Mayor of Bucharest? | Nicușor Dan? | ||
| Օրէնսդրական մարմին | Bucharest City Council? | ||
| Հիմնադրուած է՝ | 1459 | ||
| Տարածութիւն | 226 քմ² | ||
| ԲԾՄ | 70 մեթր | ||
| Բնակչութիւն | 1 716 961 մարդ (1 Դեկտեմբեր 2021)[3] | ||
| Կը գտնուի ափին | Դիմբովիցա? | ||
| Ժամային գօտի | UTC+2 | ||
| Փոստային ցուցանիշ | 010011–062397[4] | ||
| Շրջագայութեան պետ-համարագիր | B | ||
| Պարգեւներ | Մարտական խաչ 1914-1918? | ||
| Մականուն | Micul Paris եւ Paris of the Balkans | ||
| Պաշտօնական կայքէջ | pmb.ro | ||
Պուքրէշի եւ անոր արուարձաններուն մէջ կ\ապրի աւելի քան 2.6 մլն. մարդ[5]։ Քաղաքին ընդհանուր մակերեսը կը կազմէ՝ 228 քմ²։ Անիկա հարաւ-արեւելեան Եւրոպայի՝ Պալքանեան թերակղզիի ամէնամեծ քաղաքն է։
Անուանում
ԽմբագրելԺամանակակից անունով յայտնի է 17-րդ դարէն։ Կ'ենթադրուի, որ անուանումն առաջացած է Պուքուր անձնանունէն (հաւանաբար եղած է աւատատիրոջ անունը)։ Արեւմտահայերէնով տարածուած է «Պուքրէշ» ձեւը։
Պատմութիւն
Խմբագրել
Պուքրէշի մասին առաջին յիշատակումները պատմիչները կը գտնեն Վլադ Դրակուլայի 1459 թուականի փաստաթղթերուն մէջ, որ ժամանակակից քաղաքին տեղը ամրոց կառուցած է Վալախիան թուրքերէն պաշտպանելու համար։
200 տարի անց, Պուքրէշը կը դառնայ Վալախիայի մայրաքաղաքներէն մէկը, իսկ դքսութեան մայրաքաղաքն այստեղ վերջնականապէս տեղափոխած է Կոնստանտին Բրինկովյանուն։
1862 թուականին Պուքրէշը հռչակուած է Ռումանիոյ մայրաքաղաքը։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմէն առաջ Պուքրէշը կը կառուցապատուէր ֆրանսական պոզար ոճով[6]։
Պուքրէշի մէջ կնքուած հաշտութեան պայմանագրեր
Խմբագրել- 1812 թուականի Մայիս 28-ի հաշտութեան պայմանագիր՝ 1806-1812 թուականներու ռուս-թուրքական պատերազմէն յետոյ, որու համաձայն Մոլտովական դքսութիւնը զրկուած է Բեսարաբիայէն։
- 1886 թուականի Մարտ 3-ի հաշտութեան պայմանագիր՝ Սերբիայի եւ Բուլղարիայի միջեւ պատերազմէն յետոյ։
- 1913 թուականի Օգոստոս 10-ի հաշտութեան պայմանագիր՝ Պալքանեան երկրորդ պատերազմէն յետոյ։
- 1916 թուականի Օգոստոս 14 (27)-ի հաշտութեան պայմանագիր՝ Ռումանիոյ եւ Անտանտի միջեւ։
- 1918 թուականի Մայիս 6-ի հաշտութեան պայմանագիր՝ Ռումանիոյ եւ Եռեակ դաշինքի միջեւ, որ երբեք չի վաւերացուած[7]։
Աշխարհագրութիւն եւ Կլիմայ
Խմբագրել- Պուքրէշ կը գտնուի հարաւային Ռումանիոյ՝ Տիմպովիցա (Dâmboviţa), գետի ափին։
Քոյր-քաղաքներ
Խմբագրել- Կաղապար:Country data Բուլղարիա Սոֆիա, Պուլկարիա
Կանադա Մոնրէալ, Քանատա
Ռուսաստան Մոսկուա, Ռուսաստան
Թուրքիա Սթամպուլ, Թուրքիա- Կաղապար:Country data Սիրիա Դամասկոս, Սուրիա
Մեծ Բրիտանիա Լոնտոն, Մեծ Բրիտանիա
Հունաստան Աթէնք, Յունաստան (1993)
ԱՄՆ Աթլանթա, ԱՄՆ (1994)- Թուրքիա Անքարա, Թուրքիա (1998)
- Կաղապար:Country data Հորդանան Ամման, Յորդանան (1999)
Հայաստան Երեւան, Հայաստան
Բրազիլիա Սան Փաուլօ, Պրազիլ (2000)- Բրազիլիա Ռիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիա (2002)
- Կաղապար:Country data Վրաստան Թբիլիսի, Վրաստան
- Կաղապար:Country data Կիպրոս Նիկոսիա, Կիպրոս (2004)
Չինաստան Փեքին, Չինաստան (2005)- Կաղապար:Country data Ալբանիա Թիրանա, Ալպանիա (2007)
Ծանօթագրութիւններ
Խմբագրել- ↑ http://www.monitoruljuridic.ro/act/decret-lege-nr-2-din-27-decembrie-1989-privind-constituirea-organizarea-si-functionarea-consiliului-frontului-salvarii-nationale-si-a-consiliilor-teritoriale-ale-frontului-salvarii-nationale-emitent-20050.html
- ↑ archINFORM — 1994.
- ↑ (unspecified title) — Ռումինիայի վիճակագրության ազգային ինստիտուտ.
- ↑ https://orasultau.ro/cod-postal/bucuresti-o
- ↑ http://www.insse.ro/cms/rw/resource/populatia_stab_1%20iulie2007.htm
- ↑ (հայերեն) Բուխարեստ, 2024-03-08, https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%BD%D5%BF, վերցված է 2024-09-27
- ↑ «Город Бухарест — Столица Румынии, город радости»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2011 թ․ ապրիլի 6-ին։ արտագրուած է՝ 2016 թ․ հունիսի 29