1992 թուական
1992 թուական, նահանջ տարի, 20րդ դարու 92րդ տարին է
Դէպքեր
ԽմբագրելԱնստոյգ ամսաթիւով
Խմբագրել- Կը հիմնուի Ռիլա Ազգային Պուրակը, որպէսզի պահպանուի անոր կենսաբանական հարստութիւնը։
Յունուար
Խմբագրել- 1 Յունուար՝ Որպէս ՄԱԿ-ի գլխաւոր քարտուղար Պութրոս Պութրոս-Ղալին փոխարինեցաւ փերուացի Փերես տէ Քուէյարը
- 21 Յունուար՝ հռչակուեցաւ Լեռնային Ղարապաղի Հանրապետութիւնը
- 13 Յունուար՝ Ճափոնն իր ափսոսանքը յայտնեցաւ ԵԱՊ-ին ընթացքին քորէուհիներու զանգուածային սեռական շահագործման համար
Փետրուար
Խմբագրել- 7 Փետրուար՝ Մաասթրիխթի համաձայնագրով ստեղծուեցաւ Եւրոմիութիւնը
- 8 - 23 Փետրուար՝ ֆրանսական Ալպերվիլին մէջ տեղի ունեցան ձմեռնային Ողիմպիական խաղերը
- 10 Փետրուար՝ Մայք Թայսընը մեղաւոր ճանչցաւ 18 տարեկան աղջիկ մը բռնաբարելուն համար
- 25 - 26 Փետրուար՝ Սեփանակերտի արուարձանին մէջ ազրպէյճանական իշխանութիւններուն գործողութիւններուն զոհ դարձան խաղաղ բնակիչներ
Մարտ
Խմբագրել- 3 Մարտ՝ Թուրքիոյ Զանկուլտաք քաղաքին ածխահանքին մէջ փլուզումի զոհ դարձաւ 263 հոգի
- 13 Մարտ՝ Երզնկայի երկրաշարժը Թուրքիոյ մէջ, շուրջ 400 զոհ
Ապրիլ
Խմբագրել- 5 Ապրիլ՝ Պոսնիա եւ Հերցեկովինայի խորհրդարանը հռչակեցաւ անկախութիւն Իւկոսլաւիայէն
- 7 Ապրիլ՝ Միացեալ նահանգները ճանչցան Խորուաթիոյ, Պոսնիա եւ Հերցեկովինայի եւ Սլովենիոյ անկախութիւնը
- 8 Ապրիլ-9 Ապրիլ՝ Բալահովիտի ռազմական պահեստներու հրդեհի[1] պատճառաւ տեղահանուած է 300 հազար մարդ[2]
- 9 Ապրիլ՝ Միացեալ Թագաւորութեան մէջ ընտրութիւներուն հաղթող դարձաւ Ճոն Մէյճըրի կուսակցութիւնը
- 10 Ապրիլ՝ ազրպէյճանական զինոյժը աւերեցաւ Մարաղա գիւղը եւ սպաննեցաւ 43 խաղաղ բնակիչներ
- 28 Ապրիլ՝ նախկին եուկոսլաւական Սերպիան եւ Մոնթէնեկրոն միաւորուելով ստեղծեցին Եուկոսլավիոյ Դաշնային Հանրապետութիւնը
Մայիս
Խմբագրել- 11 Մայիս՝ Ճորճ Պուշը Սուլէյման Տեմիրելին հեռախոսազրոյցով[3] յորդորեց զերծ մնալ Հայաստանի դէմ ռազմական գործողութիւններէն
- 16 Մայիս՝ Ալոնիսոս ծովային պուրակի ստեղծում
Յուլիս
Խմբագրել- 17 Յուլիս՝ Սլովաքիան հռչակեցաւ անկախություն Չեխոսլովաքիայէն
- 23 Յուլիս՝ Ափխազիան հռչակեցաւ անկախություն Վրաստանէն
- 25 Յուլիս - 9 Օգոստոս՝ անցկացուեցան ամառնային Ողիմպիական խաղերը Պարսելոնին մէջ, Սպանիա
- 31 Յուլիս՝ նախկին խորհրդային Վրաստանը դարձաւ ՄԱԿ-ի 179րդ անդամ
- Օդային աղետներ՝
- թայլանտական Էյրպաս A310-200 օդանաւի լերանը բախումի զոհ դարձաւ 113 հոգի
- չինական օդանաւի Նանճինի կայանէն ելլելէն կարճ ժամանակ անց ինկեր է, 116 մարդոցմէ զոհուեցան 108-ը
- Օդային աղետներ՝
Դեկտեմբեր
Խմբագրել- 9 Դեկտեմբեր՝ Ուէյլսին արքայազնը եւ արքայադուստրը յայտարարեցին ամուսնալուծուելուն մասին
Ծնունդներ
Խմբագրել Տե՛ս նաեւ՝ Ստորոգութիւն:1992 ծնունդներ
Փետրուար
Խմբագրել- 5 Փետրուար Նէյմար Neymar Նէյմար տա Սիլվա Սանթոս Ժունիոր, պրազիլցի ֆութպոլիստ
- 7 Փետրուար Սերճի Ռուպերթու Sergi Robeto սպանացի ֆութպոլիստ
Ապրիլ
Խմբագրել- 30 Ապրիլ Մարք-Անտրէ Դէր Սդէկն Marc-André ter Stegn գերմանացի ֆութպոլիստ
Մայիս
Խմբագրել- 31 Մայիս Էվըն Ֆանկ Evan Fong, առաւել յայտնի իր համացանցային ՎէնասԿէյմինկ VanossGaming անունով
Յուլիս
Խմբագրել- 22 Յուլիս Սելենա Կոմէզ Selena Gomez ամերիկացի երգչուհի եւ դերասանուհի
Օգոստոս
Խմբագրել- 20 Օգոստոս Տէմի Լովաթօ Demi Lovato ամերիկացի դերասանուհի, երգչուհի եւ երգերու հեղինակ
Նոյեմբեր
Խմբագրել- 23 Նոյեմբեր Մայլի Սայրըս Miley Ray Cyrus ամերիկացի երգչուհի եւ դերասանուհի
Դեկտեմբեր
Խմբագրել05 Դեկտեմբեր Վան ԿարնոյVan Karno հայ բանաստեղծ
12 Դեկտեմբեր Տաուը Պոպ Douwe Bob նետերլանտցի երգիչ
Մահեր
Խմբագրել Տե՛ս նաեւ՝ Ստորոգութիւն:1992 մահեր
Արցախի պատերազմին զոհուած
Խմբագրել- 3 Յուլիս Վարդան Ստեփանեան (Տուշման, ծն.1966, Երեւան)
- 8 Մայիս Վիգէն Զաքարեան (ծն.1969, Պէյրութ)
- 24 Օգոստոս Բեկոր Աշոտ (իսկական անունը՝ Աշոտ Ղուլեան, ծն.1569, Պաքու)
- 4 Նոյեմբեր Աշոտ Ալեքսանեան (ծն.1974, Ստեփանակերտ)
- Անստոյգ օրով՝
- (Անհետ կորած) Կարօտ Մկրտչեան (ծն.1964, Քամիշլի, Սուրիա)
Փետրուար
Խմբագրել- 3 Փետրուար Մուրատ Կոստանեան (ծն.1902) հայ դերասան
Ապրիլ
Խմբագրել- 4 Ապրիլ Արթուր Մկրտիչեան (ծն.1959 Հատրութ) ազգագրագէտ, քաղաքական գործիչ
Դեկտեմբեր
Խմբագրել- 5 Դեկտեմբեր Քարլոս Աբովեան (ծն.1937, Քիրովական) նկարիչ
- 26 Դեկտեմբեր Լեւ Պայախչեւ (ծն.1930, Թպիլիսի) վրացահայ նկարիչ
- 30 Դեկտեմբեր Լուսինէ Զաքարեան (ծն.1937, Ախալցխա) հոգեւոր երգեր կատարող հայ երգչուհի
Անստոյգ օրով
Խմբագրել- Արմենուհի Թէրզեան (ծն.1910, Կ.Պոլիս) բանաստեղծուհի
Ծանօթագրութիւններ
Խմբագրել- ↑ «Երբ կը պայթեն զինապահեստները»։ Ազգ օրաթերթ։ թիվ 27 (119): էջ՝ 1։ ապրիլի 11, 1992
- ↑ Բալահովիտի առեղծուածը
- ↑ «Archive copy»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2018-04-01-ին։ արտագրուած է՝ 2018-03-31