Ուիքիփետիա

Պարսելոնա-Էլ Փրաթ Միջազգային Օդակայան

(Վերայղուած է Պարսելոնա-Էլ Փրատ Միջազգային Օդակայան-էն)


Պարսելոնա-Էլ Փրաթ օդակայան (քաթ.՝ Aeroport de Barcelona – el Prat, սպ.՝ Aeropuerto de Barcelona-El Prat), յայտնի է նաեւ որպէս Էլ Փրատի օդանաւակայան, միջազգային օդանաւակայան[1][2], որ կը գտնուի Քաթալոնիայի ինքնավար համայնքի մայրաքաղաք Պարսելոնայի կեդրոնէն 12 քմ հեռաւորութեան վրայ գտնուող Էլ Փրատ տէ Լեոպրեկատ բնակավայրին մէջ[3]։

Պարսելոնա-Էլ Փրատ Միջազգային Օդանաւակայան
Aeroport de Barcelona – el Prat


Պարսելոնա-էլ Փրատ միջազգային օդանաւակայանի գլխաւոր մուտքը

ԻԱԹԱ՝ none ԻՍԱՕ՝ none

Կաղապար:Տեղորոշման քարտեզ

Ամփոփում
Օդակայանի տեսակ միջազգային օդանաւակայան
Սեփականատէր ENAIRE
Կը ծառայէ Քաթալոնիա
Տեղագրութիւն Կաղապար:Դրօշաւորում/Սպանիա, Էլ Փրատ տէ Լիոպրեկատ
քոորտինադներ 41°17′49″N 2°04′42″E / 41.29694°N 2.07833°E / 41.29694; 2.07833
Տեղական ժամանակ UTC UTC 0
Աշխատանքի ժամերը շուրջօրեայ
Կայք Պաշտօնական կայք
... etc.
... etc.
Վիճակագրութիւն (2017)
Ճամբորդներու թիւ ▲ 47,284,500
... etc.

Կը համարուի Սպանիոյ երկրորդ խոշորագոյն օդանաւակայանը՝ Ատոլֆ Սվարէսի անուան Մատրիտ Պարախաս միջազգային օդանաւակայանէն ետք։ Ըստ զբաղուածութեան ցուցանիշի՝ Պարսելոնայի օդանաւակայանը եօթերորդն է ամբողջ Եւրոպայի մէջ` Լոնտոնի, Փարիզի, Ամսթերտամի, Ֆրանքֆուրթի, Ստամպուլի եւ Մատրիտի օդանաւակայաններէն ետք։ 2016-ին Պարսելոնայի օդանաւակայանը կ՛ընդունի գրառումով թիւով 44.1 միլիոն ուղեւոր, որ շուրջ 11.2 տոկոսով կը գերազանցէր նախորդ տարուան՝ 2015-ի ցուցանիշին[4]: Օդանաւակայանը հիմնականին կը ծառայէ ներքին եւրոպական ուղղութիւններով, ինչպէս նաեւ կը կազմակերպէ թռիչքներ դէպի Հիւսիսային (Միացեալ Նահանգներ, Քանատա) եւ Հարաւային Ամերիկա (Արժանթին, Պրազիլ, Քոլումպիա, Փերու), Մերձաւոր Արեւելք (Իսրայէլ, Լիբանան, Յորդանան, Իրան, ԱՄԷ, Քաթար), Ասիա (Չինաստան, Հարաւային Քորիա, Սինկափուր, Հոնկ Գոնկ, Փաքիստան) եւ Ափրիկէ (Ալժերիա, Եգիպտոս, Մարոք, Թունիս, Կամպիա, Եթովպիա, Սենեկալ):

Ինչպէս Պարախասի օդանաւակայանը, այնպէս ալ Էլ Փրատօն, կը սպասարկէ Սպանիոյ ազգային օդային փոխադրող «Puente Aéreo» ընկերութիւնը[5]։

Պատմութիւն

Խմբագրել

Պարսելոնայի առաջին օդանաւակայանը, որ կառուցուածէ Էլ Ռոմոլարի մէջ, հիմնադրուած է 1916-ին։ Սակայն այդ երկար հեռանկար չունէր, քանզի երկու տարի ետք կը կառուցուի նոր օդանաւակայան՝ աւելի զարգացած ենթակառուցուածքներով։ Օդանաւակայանի առաջին սպասարկող ինքնաթիռը եղած է «Groupe Latécoère» ընկերութեան ֆրանսական արտադրութեան Salmson 300 օդանաւը, որ իր առաջին չուերթը կատարած է Թուլուզէն դէպի Քազապլանքա։ 192-էն սկսել կը գործէ ծրագրաւորուած առեւտրական ծառայութիւն[6]։ 1948-ին կը ստեղծուի Պարսելոնայի օդանաւակայանի թռիչքուղին եւ ճիշդ նոյն տարին ալ իր ծառայութիւնները այստեղ կը գործարկէ առաջին օտարերկրեայ օդաընկերութիւնը՝ «Pan American World Airways»-ը, որ առաջին չուերթով Լիզպոնէն մեկնում է ընկերութեան գլխամաս Նիւ Եորք։

Նոյն տարուան 4 Նոյեմբեր-ին կը սկսի առաջին ներսպանական չուերթներու ձեւաւորումն ու Պարսելոնայի օդանաւակայանի կապակցումը Մատրիտի Պարախաս օդանաւակայանի հետ։ 1963-ին օդանաւակայանէն օգտուող քաղաքացիներու թիւը կը հատէ մէկ միլիոնի շեմը։ 1965-ին կը կառուցուի հսկիչ աշտարակ, իսկ 1968-ին՝ կը բացուի նոր կայան, որ մինչ օրս կը գործէ[7]։

3 Օգոստոս 197-ին «Pan American World Airways»-ը կը սկսի իրականացնել հերթական ծառայութիւնը Պարսելոնայի, Լիզպոնի եւ Նիւ Եորքի միջեւ՝ Boeing 747-ի գործարկմամբ։ 1976-ին կը կառուցուի նոր կայան՝ յատուկ ներպիրենեան օդային ծառայութիւններու եւ բեռնափոխադրումներու համար, միացուած փոստային եւ օդային բեռնափոխադրման ծառայութիւններ: 1977-ին Պարսելոնա-Էլ Փրատ միջազգային օդանաւակայանը կ՛ընդունի 5 միլիոն ուղեւոր։

1992-ին Ամառային օլիմպիական խաղերը կը ժամանեն Պարսելոնա եւ օդանաւակայանը կը ստանձնէ արտասահմանեան բազմահազարաւոր պատուիրակներու, հիւրերու եւ երկրպագուներու ժամանման ողջ ծանրութիւնը։ 1992-ին կը բացուի նոր հսկիչ աշտարակ, որ կը փոխարինուի 2006-ին։ 2009-ին կը բացուի առաջին կայանը, ո մինչ օրս կը համարուի ամենածանրաբեռուած ենթակառուցուածքը։ Այսօր, չուերթներու 70 %-ն կ՛իրականացուի կայան 1-ի միջոցով։ 1999-էն ետք օդային երթեւեկութիւնը կտրուկ անկում կ՛ապրի։ Օդային ինքնաթիռի ոլորտային ճգնաժամը պայմանաւորուած էր Ժիրոնայի եւ Ռեուսի կանոնադրութեան բազմաթիւ չուերթներով, որոնց թռիչքուղու վերջնական կանգառը Էլ Փրատն էր։ 2005-էն ետք Էլ Փրատը կը դառնայ Սպանիոյ թիւ երկու օդանաւակայանը։ Դեկտեմբեր 2016-էն ի վեր Պարսելոնայի օդանաւակայանը կը սկսի իրականացնել չուերթներ նաեւ դէպի Լատինական Ամերիկա եւ Ասիա։

Ծառայութիւններ

Խմբագրել

Պարսելոնա-Էլ Փրատ միջազգային օդանաւակայանին կը սպասարկեն հիմնականին տեղական եւ եւրոպական օդային ընկերութիւնները, որոնք ունին որոշակի գործելու հիմք։ Միջմայրցամաքային կապերը վերջին տարիներուն զգալի քանակութեամբ ուղեւորափոխադրումներ չեն առաջացուցած: Թուաքանակի հետ կապուած աճը սկսած է 21-րդ դարու սկիզբը եւ զգալիօրէն ընդարձակուած վերջին տարիներուն։ Երթալով զգալիօրէն կ՛աճի հանգստեան եւ զբօսաշրջային նպատակներով օդային փոխադրումներու ծաւալները։ Համեմատաբար աւելի ցած գիներով օդային ընկերութիւններ են Ryanair, EasyJet, Norwegian Air միջազգային, EasyJet Switzerland, Wizz Air and Transavia.com-ը։ Սեպտեմբեր 2010-ին օդանաւակայանին մէջ հիմնուած է թռիչքային նոր հիմք[8]:

Օդանաւակայանը ունի 3 թռիչքուղի, որոնցմէ երկուքը կ՛իրականացուին զուգահեռ կարգով։ Օդանաւակայանը կը հանդիսանայ Քաթալոնիայի ժեներալիտետի եւ Սպանիոյ թագաւորական կառավարութեան միջեւ կառավարման եւ վերահսկողութեան քաղաքականութեան քննարկման առարկայ՝ «Aena»-ի (օդանաւակայանի կառավարիչ) եւ տարբեր օդային ընկերութիւններու մասնակցութեամբ: Հակասութեան մէկ մասը կը վերաբերի օդանաւակայանի ստեղծման բացառութիւններուն եւ Aena-ի ցանցի միւս օդանաւակայաններու նկատմամբ առաւելութիւններուն՝ արտաքին ներդրումներու տեսանկիւնէն։

Կաղապար:Airport destination list

Կարգօ

Խմբագրել

Կաղապար:Airport destination list

Վիճակագրութիւն

Խմբագրել

Հիմնական ուղիներ

Խմբագրել
օդային ուղիներ, 2017
Վարկանիշ Օչային ուղի Ուղեւորներու քանակ
1   Սպանիա Vueling 17,174,966
2 Կաղապար:Country data Իրլանտա Ryanair 6,962,954
3   Ուքրանիա EasyJet 3,143,891
4   Նորվեկիա Norwegian 1,586,744
5   Գերմանիա Lufthansa 1,425,433
6   Սպանիա Iberia 1,338,263
7   Սպանիա Air Europa 1,052,286
8   Ուքրանիա British Airways 843,648
9   Ֆրանսա Air France 777,655
10   Հունգարիա Wizz Air 768,044
11 Նիտերլանտներ KLM 574,985
12 Նիտերլանտներ Transavia 572,902
13 Փորթուկալ TAP Portugal 555,243
14 Կաղապար:Country data Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններ Emirates 551,008
15   Գերմանիա Eurowings 542,492

Ամենազբաղուած ուղեւորագիծեր

Խմբագրել
Ամենազբաղուած գիծեր, 2017
Հ․ օդանաւակայան Ուղեւորներ
1 Մեծ Բրիտանիա Լոնտոնի Գեթվիք օդանաւակայան 1,460,914
2 Նիտերլանտներ Ամստերդամի միջազգային օդանաւակայան 1,363,965
3   Ֆրանսա Փարիզի Շառլ դը Գոլի անուան օդանաւակայան 1,290,861
4   Իտալիա Լեոնարտօ տա Վինչիի անուան միջազգային օդանաւակայան 1,225,979
6   Ֆրանսա Փարիզի Օրլի օդանաւակայան 1,163,701
5   Գերմանիա Ֆրանքֆուրտի օդանաւակայան 937,469
7 Պելկիա Պրիուսելի օդանաւակայան 927,483
8   Գերմանիա Միունխենի օդանաւակայան 837,259
13 Փորթուկալ Լիսաբոնի օդանաւակայան 836,924
10   Իտալիա Մալպենսա օդանաւակայան 758,520
9 Մեծ Բրիտանիա Հիտրոու օդանաւակայան 684,967
11    Զուիցերիա Ցիուրիխի օդանաւակայան 649,719
12    Զուիցերիա Ժնեւի օդանաւակայան 637,998
15 Կաղապար:Country data Իրլանտա Տուպլինի օդանավակայան 572,623
14 Մեծ Բրիտանիա Լիուտոնի օդանաւակայան 507,191
Ուեւորներու վիճակագրութիւն
Տարի Ուղեւորներ % Տարի Ուղեւորներ %
1963 1,000,000 - 2003 22,752,667 +6.6
1977 5,000,000 - 2004 24,558,138 +7.9
1990 9,205,000 - 2005 27,152,745 +10.6
1991 9,145,000 -0.7 2006 30,008,152 +10.5
1992 10,196,000 +11.5 2007 32,898,249 +9.6
1993 9,999,000 -2.0 2008 30,208,134 -8.2
1994 10,647,285 +6.5 2009 27,311,765 -9.4
1995 11,727,814 +10.1 2010 29,209,595 +6.5
1996 13,434,679 +14.6 2011 34,398,226 +17.8
1997 15,065,724 +12.1 2012 35,144,503 +2.2
1998 16,194,805 +7.3 2013 35,216,828 +0.2
1999 17,421,938 +7.6 2014 37,559,044 +6.7
2000 19,809,567 +13.8 2015 39,711,276 +5.7
2001 20,745,536 +4.7 2016 44,154,693 +11.2
2002 21,348,211 +2.9 2017 47,284,500 +7.1
2018 (Mar) 9,927,159 +9.4

Աղբյուր՝ Aeroport de Barcelona, AENA

Գործողութիւններու վիճակագրութիւն
Տարի գործողութիւններ %
1999 233,609 -
2000 255,913 +9.5
2001 273,119 +6.3
2002 271,023 -0.8
2003 282,021 +4.1
2004 291,369 +3.3
2005 307,798 +5.6
2006 327,636 +6.4
2007 352,501 +7.6
2008 321,491 -8.8
2009 278,965 -13.3
2010 277,832 -0.4
2011 303,054 +9.1
2012 290,004 -4.3
2013 276,497 -4,7
2014 283,850 +2,7
2015 288,878 +1,8
2016 307,864 +6,6
2017 323,539 +5,1
2018 (Mar) 69,548 +6.6
Կարհգօ վիճակագրութիւն
Տարի Ծաւալ %
1999 88,217 -
2000 88,269 +2.4
2001 81,882

-7.8

2002 75,905

-7.3

2003 70,118

-7.6

2004 84,985 +21.2
2005 90,446 +6.4
2006 93,404 +3.3
2007 96,770 +3.6
2008 104,329 +7.7
2009 89,813 -13.6
2010 104,279 +16.1
2011 96,572 -7.4
2012 96,522 -0.1
2013 100,288 +3.9
2014 102,692 +2.4
2015 117,219 +14.1
2016 132,754 +13.3
2017 156,105 +14.9
2018 (Mar) 38,181 +10.1

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
  1. ↑ «"Orden FOM/1508/2011, de 18 de mayo, por la que se modifica la denominación oficial del Aeropuerto de Barcelona". BOE.» 
  2. ↑ «Barcelona-El Prat Airport - Official website - Aena.es»։ www.aena-aeropuertos.es։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2014-11-04-ին 
  3. ↑ «EUROCONTROL basic. Eurocontrol.int. Retrieved on 4 October 2011.»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 17 October 2008-ին 
  4. ↑ Romero Álvaro (2014-04-17)։ «Why the train in Spain is more popular than the plane»։ El País։ ISSN 1134-6582 
  5. ↑ ««Air passenger transport in Europe in 2007»։ eurostat.eu» 
  6. ↑ Aomd88։ «Airline memorabilia: Alas de la República : CLASSA + LAPE (1934)»։ Airline memorabilia 
  7. ↑ «Barcelona-El Prat Airport - Official website - Aena.es»։ www.aena.es 
  8. ↑ «IAG operará vuelos ‘low cost’ de largo radio desde El Prat a partir de junio»։ La Vanguardia 
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Պարսելոնա-Էլ_Փրաթ_Միջազգային_Օդակայան&oldid=225722» էջէն